Μεγαλώνεις ένα παιδί και αγωνιάς κάθε μέρα της ζωής του/σου να είναι υγιές, να είναι χαμογελαστό. Πασχίζεις ώστε να μην του λείψει τίποτα ή τέλος πάντων αυτά που θα του λείψουν να μην είναι ικανά να το «σημαδέψουν». Μέχρι που έρχεται η στιγμή να αρχίσει να φεύγει σιγά – σιγά απ’ τα χέρια σου. Να πάει μόνο του στο σχολείο, στο φροντιστήριο, σε μια έξοδο, να μετακομίσει σε μια άλλη πόλη για να σπουδάσει.
Τότε είναι που ξεκινά μια άλλη ανησυχία, πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες. Διότι πλέον τα πράγματα δεν εξαρτώνται από το πόσο προσεκτικός είσαι εσύ, αλλά από το πόσο «τυχερό» θα είναι το παιδί σου. Να μη βρεθεί στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή, να μην έχει την ατυχία να συμπέσει στη «στραβή» της βάρδιας κάποιου, στην οποία τελικά θα αποδοθούν όλες οι εγκληματικές αποφάσεις και παραλείψεις όσων σήμερα κάνουν τους θλιμμένους.
Και ένα βράδυ σε παίρνουν τηλέφωνο να πας βιαστικά σε ένα νεκροτομείο, μήπως και αναγνωρίσεις μια άμορφη καμένη μάζα που μέχρι πριν λίγες ώρες έλαμπε μέσα στα νιάτα της…
Δεν υπάρχει κανένα σενάριο πιο εφιαλτικό για έναν γονιό από το παραπάνω. Δεν υπάρχει τίποτε πιο ανατριχιαστικό και αποτρόπαιο από τη σκέψη πως δεν θα ξαναδεί το παιδί του. Κι όταν αρχίσει να ρωτάει «γιατί;», φέρτου τον εκάστοτε πρωθυπουργό και αρμόδιο υπουργό να τον πείσει πως όλο το κακό συνέβη επειδή κάποιος δύστυχος ξέχασε να γυρίσει ένα κλειδί και όχι γιατί αυτοί, οι προκάτοχοί τους αλλά και όσοι προηγήθηκαν αυτών, δεν είχαν τη στοιχειώδη ευαισθησία να βάλουν κάπου ανάμεσα στις προτεραιότητές τους την ασφάλεια χιλιάδων πολιτών.
Προσπαθώ να χωρέσω στο κεφάλι μου το γεγονός πως ένας τύπος που κάνει τον πρωθυπουργό επιχείρησε να αποδώσει σε «τραγικό ανθρώπινο λάθος» μια μαζική δολοφονία νεαρών κατά βάση παιδιών, για την οποία η κυβέρνησή του, όπως και οι κυβερνήσεις πριν τη δική του, είχαν προειδοποιηθεί πως κάποια στιγμή θα ερχόταν. Την ώρα που οι διασώστες έβγαζαν σακούλες με «ορφανά» ανθρώπινα μέλη, ο πρωθυπουργός μιας χώρας είχε την ψυχραιμία(;) να βγάλει δικό του πόρισμα, αλλά όχι τη στοιχειώδη ευαισθησία να ζητήσει μια συγνώμη κι ας μην την εννοεί.
Το σάιτ αυτό δεν είχε προλάβει να κλείσει μήνα όταν ήρθε η τραγωδία στο Μάτι. Τότε που οι εγκληματικοί χειρισμοί ανεπαρκών ανθρώπων μεγέθυναν σε υπερθετικό βαθμό τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, ενόσω αυτοί έπαιζαν θέατρο μπροστά στις κάμερες ότι δήθεν οργάνωναν επιχειρησιακά σχέδια όταν δεκάδες άνθρωποι είχαν ήδη καεί.
Θυμάμαι σαν χτες τα μπλε κομματοσκύλα να έχουν βγει στα κάγκελα οργισμένα για τις ευθύνες των «ανίκανων» και τα ροζ κομματόσκυλα να προσπαθούν να πείσουν εαυτούς και αλλήλους πως για όλα έφταιγε η φωτιά, ο αέρας και η κακιά στιγμή. Τεσσεράμισι χρόνια μετά, τα ροζ κομματόσκυλα έχουν πάρει τη θέση την μπλε στα κάγκελα, ενώ τα μπλε κομματόσκυλα χρησιμοποιούν την τότε επιχειρηματολογία των ροζ ότι δεν πρέπει να πολιτικοποιείται μια τραγωδία.
Πολλά από τα στραβά αυτού του ευλογημένου τόπου θα ήταν ίσια, αν υπήρχε τρόπος να αφανιστούν έστω τα μισά κομματόσκυλα ανεξαρτήτως χρώματος: μπλε, ροζ, πράσινα, κόκκινα. Αυτή είναι η πηγή ενέργειας των ανθρώπων που μας κυβερνούν διαχρονικά. Από εκεί αντλούν τη δύναμη να εκλεγούν αλλά και το θράσος άλλοτε να κουνάνε το δάχτυλο στους πολίτες και άλλοτε να κάνουν τις πάπιες όταν οι ευθύνες τους χτυπούν την πόρτα.
Γνωρίζουν άπαντες πλέον ότι το δυστύχημα ερχόταν από μακριά. Οι επίσημες προειδοποιήσεις από εργαζόμενους προς τα αρμόδια πολιτικά όργανα ήταν πολλές και δυστυχώς η πιο πρόσφατη φαντάζει ανατριχιαστικά προφητική. Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, εδώ πραγματικά δεν χρειάζεται κάποιος να έχει εξειδίκευση στα σιδηροδρομικά θέματα για να κρίνει.
Όταν ακούς για συστήματα που αγοράστηκαν το 2000, θα έπρεπε να έχουν τεθεί σε λειτουργία το 2004 πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες και 23 χρόνια αργότερα δεν λειτούργησαν ποτέ, το πράγμα είναι φως φανάρι. Ασφαλώς και η ευθύνη απλώνεται σε όλες τις κυβερνήσεις του 21ου αιώνα, ωστόσο εκείνη στην οποία σκάει η βόμβα θα έχει πάντα τη μεγαλύτερη, αφού καλείται να τη διαχειριστεί. Έστω και στο χειρότερο – γι’ αυτήν – τάιμινγκ μιας προεκλογικής περιόδου.
Τι κάνατε στα 3,5 χρόνια διακυβέρνησής σας ώστε να διορθώσετε τις εγκληματικές παραλείψεις των προκατόχων σας; Τίποτε απολύτως. Οι μόνες αναφορές σε σιδηροδρομικά θέματα είχαν να κάνουν με το… success story του ξεπουλήματος του ΟΣΕ. Πού ξέρετε; Μπορεί να ακούσουμε ξανά το περιβόητο «οι ξένοι φταίνε». Διακόσια χρόνια το επικαλούμαστε, μια ακόμη φορά δεν βλάπτει.
Μπορείς να αλλάξεις μέσα σε τριάμισι χρόνια όλα τα κακώς κείμενα ενός κράτους που είναι ένα «κακώς κείμενο» από μόνο του; Προφανώς όχι. Αυτό που σίγουρα μπορείς να κάνεις είναι να δείξεις στοιχειώδη ενσυναίσθηση. Για αρχή ζήτα συγνώμη στους χαροκαμένους γονείς για το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στην κυβέρνησή σου και αν θες να βγεις κι από πάνω, ζήτα συγνώμη και εκ μέρους όσων προηγήθηκαν. Και για κανέναν λόγο μην αποπειραθείς να τα φορτώσεις σε έναν ανθρωπάκο που ένας θεός ξέρει πώς βρέθηκε εκεί. Που ξέρει, όπως λίγο – πολύ ξέρουμε ή φανταζόμαστε όλοι…
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα χρεωθεί πολιτικά στο ακέραιο την όποια απόπειρα συγκάλυψης μετά το «πόρισμα» που ανακοίνωσε το απόγευμα της Τετάρτης περί «τραγικού ανθρώπινου λάθους». Παρακολούθησα με ενδιαφέρον όσα είχε να πει ο Τάκης Πουρναράκης στον Alpha κατά την ανάλυση των δεδομένων του δυστυχήματος. Όπως για παράδειγμα το ότι στα κανονικά κράτη – όπως αυτό της Γερμανίας – συστήματα που θα μπορούσαν αυτοματοποιημένα να προλάβουν το κακό των Τεμπών είναι σε λειτουργία από τη δεκαετία του ’90.
Τότε εμείς δεν τα είχαμε ανάγκη γιατί είχαμε ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Και δεν τα χρειαστήκαμε ούτε στη συνέχεια γιατί ανέλαβε ο Κωστάκης ο Καραμανλής ντε Ραφινέ. Ε, μετά ήρθε ο ΓΑΠ και μπήκαμε στα μνημόνια, με τα τρένα θα ασχολούμαστε; Ο Σαμαράς ήταν πολύ ελίτ για να ασχοληθεί με τέτοια πράγματα, οπότε ο κλήρος έπεσε στα παιδιά του λαού. Τσίπρες, Σπίρτζηδες και ΣΙΑ ήταν επίσης πολύ απασχολημένοι. Από τη μια είχαν τα κανάλια και τον Καλογρίτσα και από την άλλη έπρεπε να εξοντώσουν τον Μαρινάκη και τον Ολυμπιακό, διότι κάπως έπρεπε να βγουν τα γραμμάτια στον Ιβάν Σαββίδη.
Αναγνωρίζω πως η τωρινή κυβέρνηση κλήθηκε να διαχειριστεί κάποιες πρωτοφανείς καταστάσεις, με αποκορύφωμα την πανδημία του κορωνοϊού. Στο θέμα της ασφάλειας των σιδηροδρομικών μετακινήσεων όμως δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, ειδικά όταν έχεις προειδοποιηθεί. Πιθανόν να μην προλάβαινε μέσα σε μια θητεία να εκσυγχρονίσει τα ανύπαρκτα συστήματα ασφάλειας και αυτοματισμών. Όφειλε ωστόσο να έχει έστω ξεκινήσει τις σχετικές διαδικασίες, δείχνοντας ότι αυτή ήταν η προτεραιότητά της και όχι το να ξεπουλήσει ό,τι και όπως μπορεί.
Θα συσταθεί, λέει, επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα μελετήσει τα αίτια της τραγωδίας. Και πού ακριβώς επιτρέπεται να φτάσει το πόρισμα αυτής της επιτροπής; Υπάρχει περίπτωση να προσλάβεις κάποιον για να σου πει «αδερφέ, έχεις πολιτικές και νομικές ευθύνες και σε ένα κανονικό κράτος θα ήσουν ήδη στη φυλακή»;
Τι ακριβώς περιμένουν να τους πει η επιτροπή που δεν τους έχει σταλεί γραπτώς πολλάκις από εργαζόμενους και ενώσεις; Ο αρμόδιος υπουργός και οι συνεργάτες του δεν γνωρίζουν ότι το επίπεδο ασφαλείας των ελληνικών σιδηρόδρομων συγκρίνεται μονάχα με το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν; Τόσα χρόνια δηλαδή δεν υπήρχε κάποιος «ειδικός» να τους ενημερώσει, ξαφνικά το ανακάλυψαν εν μέσω μιας τραγωδίας;
Για ακραίες καιρικές συνθήκες και σπάνια φυσικά φαινόμενα θα υπάρχει πάντοτε μια πειστική δικαιολογία. Καμία δικαιολογία στον κόσμο όμως δεν μπορεί να σταθεί δίπλα σε αυτό που συνέβη το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Όλοι ήξεραν, όλοι ήταν ενήμεροι, άρα όλοι φταίνε. Το ότι ο Καραμανλής παραιτήθηκε μέσα σε μερικές ώρες δεν μου λέει κάτι, κυρίως επειδή δεν είχε να χάσει τίποτα. Το αυτονόητο και το πιο εύκολο έκανε, έστω κι αν στο τριτοκοσμικό κράτος που ζούμε η παραίτηση είναι κάτι σπάνιο.
Οι γονείς των αδικοχαμένων παιδιών οφείλουν να κινηθούν νομικά εναντίον του κράτους. Όχι για να διεκδικήσουν αποζημιώσεις, αλλά για να τιμωρηθούν όλοι οι υπεύθυνοι και να ξέρουν οι επόμενοι ότι θα έχουν την ίδια τύχη αν δεν βάλουν στην κορυφή των προτεραιοτήτων τους την ασφάλεια των πολιτών.
Τότε λοιπόν θα δούμε πόσοι μεγαλόψυχοι υπάρχουν για να αναλάβουν ευθύνες και να πάνε φυλακή. Κυρίως όμως, θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε και τον βαθμό εξάρτησης της Δικαιοσύνης από την εκάστοτε εξουσία…
ΥΓ1. Εννοείται ότι δεν προσφέρονται για κομματική σπέκουλα τέτοια γεγονότα. Θα πρέπει να είναι απύθμενα χαζός όποιος το κάνει, όταν μιλάμε για ένα διακομματικό έγκλημα δεκαετιών. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από την επιλεκτική ευαισθησία, σαν κάτι «αριστερές συλλογικότητες» που πήγαν λέει να διαμαρτυρηθούν έξω από την Hellenic Train, αλλά το καλοκαίρι του 2018 είχε χαλάσει το GPS και δεν μπορούσαν να βρουν το Μάτι ή έστω τα γραφεία των τότε αρμοδίων…
ΥΓ2. Τα τρία κορίτσια από την Καλαμπάκα ήταν ανιψιές ενός καλού φίλου και αδελφού. Μαέστρο, τα ειλικρινέστερα συλλυπητήριά μου και από εδώ.