«Ντροπή, αίσχος, ξεφτίλα, όνειδος, διασυρμός». Αυτές θα ήταν οι ενδεχομένως επιεικέστερες εκφράσεις που θα συνόδευαν σήμερα την ήττα μιας ομάδας με διψήφιο αριθμό τερμάτων σε αγώνα μουντιάλ. Πράγματι, και μόνο στο άκουσμα του 10-1, καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πήγε «καλά»: όσο μεγάλη διαφορά ποιότητας κι αν χωρίζει δυο αντιπάλους, για να προκύψει ένα τέτοιο σοκαριστικό αποτέλεσμα θα πρέπει να έχουν μεσολαβήσει κάμποσες συγκυρίες κατά τη διάρκεια του ματς. Στην περίπτωση του Ελ Σαλβαδόρ, οι συγκυρίες λάμβαναν χώρα για πολύ καιρό πριν τη σέντρα του «μοιραίου» αγώνα με την Ουγγαρία…
Μήνες προτού ξεκινήσει η διαδικασία των προκριματικών για το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας, ο εμφύλιος είχε επεκταθεί σε ολόκληρη την επικράτεια του Ελ Σαλβαδόρ. Οι μόνες μέρες κατά τις οποίες παρατηρούταν παύση των εχθροπραξίων, ήταν αυτές των αγώνων: για κάμποσες ώρες, οι κάτοικοι της χώρας άφηναν στην άκρη τις σκοτούρες του πολέμου και αγωνιούσαν μονάχα για το αποτέλεσμα της εθνικής τους. Το ότι η ομάδα τους πήρε το εισιτήριο για το μουντιάλ ήταν ένας άθλος από μόνος του, αν αναλογιστεί κάποιος την κατάσταση.
Η αποστολή έφτασε στην Ισπανία μόλις τρεις μέρες πριν την πρεμιέρα με τους Ούγγρους, προερχόμενη από ένα εξοντωτικό τριήμερο ταξίδι που περιλάμβανε και μια στάση – αστραπή για ένα φιλικό με βραζιλιάνικο σύλλογο. Πέρα από νεανικότερη ομάδα της διοργάνωσης, το Ελ Σαλβαδόρ διέθετε και την πιο ολιγομελή: αντί για τους προβλεπόμενους 22, ταξίδεψε με μόλις 20 παίκτες. Οι θέσεις εκείνων που έλειπαν καταλήφθηκαν από δυο φιλαράκια των αξιωματούχων της Ομοσπονδίας. Φόρμες δεν υπήρχαν για άλλους, μπάλες για κανέναν! Από τις 25 μπάλες (τις περιβόητες Tango Espana) που διέθεσε η FIFA σε κάθε ομάδα, καμία δεν έφτασε στα πόδια των ποδοσφαιριστών του Ελ Σαλβαδόρ. Την παραμονή της πρεμιέρας χρειάστηκε να δανειστούν δυο μπάλες από την ουγγρική αποστολή για να προπονηθούν. Μετά απ’ όλα αυτά, το περίεργο δεν ήταν τα δέκα γκολ από τους Μαγυάρους, αλλά οι αξιοπρεπέστατες ήττες από Βέλγιο (1-0) και Αργεντινή (2-0). Η Ιστορία χρέωσε στα παιδιά του πολέμου την πιο βαριά ήττα όλων των μουντιάλ, παραλείποντας να βάλει δίπλα στο ασύλληπτο σκορ έναν τεράστιο αστερίσκο με τα «πάθη» τους…