Εξετάζεται σοβαρά το δεύτερο αίτημα του 18χρόνου κατηγορούμενου για την απόπειρα ανθρωποκτονίας με ναυτική φωτοβολίδα, σε βάρος του 31χρονου αστυνομικού στου Ρέντη, προκειμένου να ενταχθεί σε καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα (μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος) ως προς το σκέλος εκείνο που είναι ακόμα ανοικτό στην αστυνομική προανάκριση.
Ο 18χρονος, παρόλο που είναι κατηγορούμενος και ως εκ τούτου η ταυτότητά του είναι γνωστή, εκφράζει φόβους για τη ζωή του και ζήτησε να ενταχθεί στο εν λόγω πρόγραμμα προκειμένου να υπάρξουν νέα στοιχεία για την υπόθεση και η έρευνα να εξελιχθεί. Το πρώτο αίτημα του 18χρονου το απέρριψε η ανακρίτρια Πειραιά, καθώς έχει καταστεί ήδη κατηγορούμενος και δεν μπορεί παράλληλα και έχει και την ιδιότητα του προστατευόμενου μάρτυρα.
Έτσι υπέβαλε εκ νέου δεύτερο αίτημα για να καταστεί προστατευόμενος μάρτυρας ως προς το δεύτερο σκέλος της υπόθεσης που εκκρεμεί. Όπως έγινε γνωστό, η απόφαση επί του δεύτερου αιτήματος, δηλαδή εάν θα ενταχθεί ή όχι σε καθεστώς προστασίας ο 18χρονος θα κριθεί μέσα στις επόμενες μέρες.
Ειδικότερα, η ανακρίτρια Πειραιά, στην οποία απολογήθηκε ο 18χρονος, πριν οδηγηθεί στη φυλακή, απέρριψε το αίτημά του, να ενταχθεί σε πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων, προκειμένου να βοηθήσει τις Αρχές, στον εντοπισμό και τη σύλληψη του καθοδηγητή και των άλλων εμπλεκομένων στην υπόθεση. Στο σκέλος αυτό της υπόθεσης στον 18χρονο έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, για βαρύτατα κακουργήματα, στα οποία φέρονται να εμπλέκονται κι άλλα πρόσωπα.
Αναγκαίο είναι να επισημανθεί ότι η υπόθεση αυτή έχει δύο σκέλη. Το πρώτο στο οποίο είναι ήδη ο 18χρονος κατηγορούμενος για ανθρωποκτονία κ.λπ. και το δεύτερο σκέλος το οποίο εκκρεμεί στην αστυνομική προανάκριση για την αθλητική βίας στα γήπεδα, που εξετάζει σε προανακριτικό στάδιο την ύπαρξη εγκληματικής οργάνωσης, κ.λπ.
Παράλληλα, ανάλογο αίτημα για να ενταχθούν σε καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα έχουν υποβάλει ακόμα τρία εμπλεκόμενα άτομα στην υπόθεση αυτή.
Εφόσον, τεθούν σε καθεστώς προστασίας μαρτύρων τόσο ο 18χρόνος όσο και οι άλλοι τρεις εμπλεκόμενοι στην υπόθεση, τότε ξεκινάει η συνεργασία τους με τις Αρχές και θα «δώσουν» στοιχεία και ονόματα ατόμων που εμπλέκονται ή καθοδηγούν την βία στα γήπεδα, ενώ παράλληλα θα έχουν καθεστώς πλήρους προστασίας, όπως είναι προσωπική ασφάλεια (εφόσον θα είναι ελεύθεροι), θα τους δοθεί ψευδώνυμο, κ.λπ.
Τώρα, ως προς τον 18χρονο που είναι ήδη προφυλακισμένος θα υπάρξουν μέτρα ασφαλείας εντός της φυλακής, όπως ότι θα είναι σε κελί μόνος τους με αυξημένη φρούρηση, θα αυλίζεται μόνος του και ότι θα καταθέτει με ψευδώνυμο που θα του δοθεί και όχι με το πραγματικό του ονοματεπώνυμο.
Το νομοθετικό πλαίσιο
Το νομοθετικό πλαίσιο για την ένταξη σε καθεστώς προστασίας μάρτυρα, καθορίζεται από το άρθρο 218 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (νόμος 4620/2019) που ισχύει από 12.11.2021 και αναφέρει:
1. Κατά την ποινική διαδικασία για τις πράξεις της συγκρότησης ή συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση της παρ. 1 του άρθρου 187 ΠΚ ή σε τρομοκρατική οργάνωση της παρ. 2 του άρθρου 187Α ΠΚ και για συναφείς πράξεις, μπορεί να λαμβάνονται μέτρα για την αποτελεσματική προστασία από πιθανή εκδίκηση ή εκφοβισμό των ουσιωδών μαρτύρων, των προσώπων που κατά το άρθρο 187Γ ΠΚ βοηθούν στην αποκάλυψη εγκληματικών δραστηριοτήτων ή των οικείων τους.
2. Κατά την ποινική διαδικασία για τις αξιόποινες πράξεις εμπορίας ανθρώπων κατά τα άρθρα 323Α και 348 παρ. 2 ΠΚ, καθώς και για τις αξιόποινες πράξεις της παράνομης διακίνησης μεταναστών κατά τα άρθρα 29 παρ. 5 και 6 και 30 του ν. 4251/2014 (Α΄ 80), μπορεί να λαμβάνονται μέτρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 για την αποτελεσματική προστασία από πιθανή εκδίκηση ή εκφοβισμό του θύματος αυτών των πράξεων, όπως αυτό χαρακτηρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των περ. ι΄ και ια΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4251/2014 (Α΄ 80), των οικείων του θύματος ή των ουσιωδών μαρτύρων, ακόμη και όταν οποιαδήποτε από τις προαναφερόμενες αξιόποινες πράξεις δεν έχει τελεσθεί στο πλαίσιο οργανωμένου εγκλήματος σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 187 παρ. 1 ΠΚ.
3. Σε υποθέσεις σχετικά με τις αξιόποινες πράξεις των άρθρων 159, 159Α και 235 έως 237Α ΠΚ, ακόμα κι αν δεν τελέσθηκαν στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης, είναι δυνατόν να παρέχεται στους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος κατ’ άρθρο 47, στους ιδιώτες κατ’ άρθρο 255 και σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο συμβάλλει ουσιωδώς στην αποκάλυψη των ως άνω αξιοποίνων πράξεων ή, εφόσον τούτο κρίνεται αναγκαίο, και στους οικείους των προαναφερθέντων προσώπων, η προβλεπόμενη στην παρ. 4 προστασία από πιθανολογούμενες πράξεις εκφοβισμού ή αντεκδίκησης.
4. Μέτρα προστασίας είναι η φύλαξη με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό της αστυνομίας, η κατάθεση με χρήση ηλεκτρονικών μέσων ηχητικής και οπτικής ή μόνο ηχητικής μετάδοσής της, η μη αναγραφή στην έκθεση εξέτασης του ονόματος, του τόπου γέννησης, κατοικίας και εργασίας, του επαγγέλματος και της ηλικίας του, που διατάσσονται με αιτιολογημένη διάταξη του αρμόδιου εισαγγελέα πλημμελειοδικών, η μεταβολή των στοιχείων ταυτότητας, η μετεγκατάσταση σε άλλη χώρα, καθώς και η μετάθεση ή μετάταξη ή απόσπαση για αόριστο χρονικό διάστημα, με δυνατότητα ανάκλησής της, των δημοσίων υπαλλήλων, που αποφασίζονται κατά παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις από τους αρμόδιους Υπουργούς, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου εισαγγελέα πλημμελειοδικών. Η υπουργική απόφαση μπορεί να προβλέπει τη μη δημοσίευσή της στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθώς και άλλους τρόπους διασφάλισης της μυστικότητας της πράξης. Τα μέτρα προστασίας λαμβάνονται με τη σύμφωνη γνώμη του μάρτυρα, δεν περιορίζουν την ατομική ελευθερία του πέρα από το αναγκαίο για την ασφάλειά του μέτρο και διακόπτονται αν ο μάρτυρας το ζητήσει εγγράφως ή δεν συνεργάζεται για την επιτυχία τους.
5. Κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο ο μάρτυρας του οποίου δεν αποκαλύφθηκαν τα στοιχεία ταυτότητας, καλείται με το όνομα που αναφέρεται στην έκθεση εξέτασής του. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την αποκάλυψη του πραγματικού ονόματος του μάρτυρα, αν τούτο ζητηθεί από τον εισαγγελέα ή από ένα διάδικο ή και αυτεπαγγέλτως. Σε κάθε περίπτωση το δικαστήριο μπορεί να διατάξει όσα ορίζονται στο άρθρο 354.
6. Αν δεν έχουν αποκαλυφθεί τα στοιχεία ταυτότητας του μάρτυρα, μόνη η κατάθεσή του δεν είναι αρκετή για την καταδίκη του κατηγορουμένου.