Συγκρατημένο χαρακτηρίζουν οι διεθνείς αναλυτές τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στις «αποκαλύψεις» που είχε προαναγγείλλει πως θα κάνει σχετικά με τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Κασόγκι.
Ο Τούρκος πρόεδρος μιλώντας πριν από λίγο σε ένα κατάμεστο κοινοβούλιο επιβεβαίωσε τις πληροφορίες που επί μέρες διαρρέουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ότι εκτελεστικό απόσπασμα προσγειώθηκε ανά ομάδες στην Κωνσταντινούπολη με σκοπό να σκοτώσει τον Τζαμάλ Κασόγκι.
Χαρακτήρισε την δολοφονία προμελετημένη και λεπτομερώς σχεδιασμένη. Εμεινε όμως η εντύπωση ότι γνωρίζει πολύ περισσότερα απ’ όσα είπε και έχει στα χέρια του στοιχεία που θα μπορούσαν να βάλουν φωτιά στο διπλωματικό σκηνικό κρίσης με τη Σαουδική Αραβία.
Η τακτική του να πετάξει το «μπαλάκι» στο τερέν της Σαουδικής Αραβίας κρίνεται άκρως ενδιαφέρουσα. Αφού άσκησε ακραία πίεση στο βασίλειο, «διοχετεύοντας» δεκάδες αποσπασματικές διαρροές, επέλεξε την ανατροπή τη στιγμή που η προσοχή όλου του κόσμου ήταν στραμμένη πάνω του.
Και σίγουρα έχει κάποιο λόγο που το έκανε αυτό. Με αυτό τον τρόπο έχει αυξήσει τη διαπραγματευτική του ισχύ. Είπε ότι θεωρεί ειλικρινή τον βασιλιά Σάλμαν, αλλά δεν είπε το ίδιο για τον Πρίγκιπα. Αν και όταν αποφασίσει να εκθέσει τον Πρίγκιπα θα αλλάξουν οι ρόλοι όπως είναι διαμορφωμένοι ως τώρα, καθώς αυτό θα έρθει σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Πρίγκιπα ότι οι κρατικοί αξιωματούχοι ενήργησαν πέρα από την εξουσία τους, σε μια προσπάθεια να ευχαριστήσουν τους κυρίους τους.
Τι είπε λοιπόν ο Ερντογάν σήμερα; Σίγουρα όχι κάτι που δεν γνωρίζουμε ήδη.
Το ιστορικό της υπόθεσης δολοφονίας
Ξεκινώντας από την ευθύνη της Τουρκίας για την εξιχνίαση της υπόθεσης, ο Τούρκος πρόεδρος διηγήθηκε το ιστορικό από την αρχή. Μία ημέρα προτού εξαφανιστεί για πάντα ο Τζαμάλ Κασόγκι, υποστήριξε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ομάδα τριών Σαουδαράβων προσγειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Ερευνούσαν ένα δάσος κοντά στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος υπονοώντας ότι έψαχναν ένα μέρος για να ξεφορτωθούν τη σορό του Κασόγκι.
Την επομένη, μία δεύτερη ομάδα, πάλι τριών ατόμων, προσγειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη με ιδιωτικό τζετ. Ήταν 2 Οκτωβρίου, η μέρα που, λίγο πριν από τις 12.00 το μεσημέρι, ο Κασόγκι μπήκε στο προξενείο. Σε διαφορετική ώρα κατέφθασε και μία τρίτη ομάδα.
Αργότερα, η αρραβωνιαστικιά του, η οποία περίμενε απέξω, δήλωσε την εξαφάνιση στις τουρκικές αρχές. Λόγω της διπλωματικής ασυλίας ωστόσο -«ένα θέμα το οποίο πρέπει να επανεξεταστεί», όπως τόνισε ο Ερντογάν- οι τουρκικές αρχές δεν μπορούσαν να μπουν στο προξενείο.
Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο, εκτελεστικό απόσπασμα αποτελούμενο από συνολικά 15 Σαουδάραβες αξιωματούχους ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη για να φέρει εις πέρας την αποστολή. Έξι από αυτούς έφυγαν την ίδια μέρα. Ομοίως και ο γενειοφόρος σωσίας του Κασόγκι μαζί με τον συνεργό του.
Ο Τούρκος πρόεδρος σημείωσε με νόημα τη μεγάλη καθυστέρηση της Σαουδικής Αραβίας στον τομέα των ερευνών, σημειώνοντας ότι η πρώτη επικοινωνία του με τον βασιλιά Σαλμάν ήταν στις 14 Οκτωβρίου, 12 ημέρες μετά την εξαφάνιση του Κασόγκι.
«Ως Τουρκία θα παρακολουθήσουμε την υπόθεση μέχρι τέλους», δεσμεύτηκε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προτείνοντας η 15μελής ομάδα να δικαστεί στην Τουρκία. Ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε μετ’ επιτάσεως από τη Σαουδική Αραβία απαντήσεις τόσο για το πού βρίσκεται η σορός όσο και για το ποιος έδωσε την εντολή της επιχείρησης.
Ο Τούρκος πρόεδρος επιβεβαίωσε ότι στην ομάδα που ανέλαβε την εξόντωση του Κασόγκι περιλαμβάνονταν πράκτορες, αξιωματούχοι, ακόμη και ένας ιατροδικαστής. Δεν μίλησε ωστόσο καθόλου για τις συνθήκες του θανάτου, ούτε αν το πτώμα του δημοσιογράφου διαμελίστηκε.
Στους 18 που συνελήφθησαν από το Ριάντ, σύμφωνα με τον Ερντογάν, περιλαμβάνονται και οι 15 τους οποίους η Τουρκία έχει υποδείξει ως δολοφόνους του Κασόγκι. Για τους υπόλοιπους τρεις δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής πληροφορίες.
Έπειτα από πολλές μέρες διαρροών στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης σχετικά με το τι ακριβώς συνέβη στις 2 Οκτωβρίου εντός του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποκάλυψε αυτό που ίδιος είχε αποκαλέσει «γυμνή αλήθεια».
Απογοήτευση προκάλεσε ωστόσο το γεγονός ότι δεν αναφέρθηκε καθόλου στο περιβόητο ηχητικό υλικό, όπου ακούγονται οι ανατριχιαστικές λεπτομέρειες της δολοφονίας του Κασόγκι, και που σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης έχουν στην κατοχή τους οι τουρκικές αρχές.
Υπογράμμισε ωστόσο ότι όλες οι μέχρι στιγμής πληροφορίες και αποδείξεις συγκλίνουν στο ότι «ο Κασόγκι υπήρξε θύμα μίας άγριας δολοφονίας».
Είναι η δολοφονία Κασόγκι η «ευκαιρία» που ζητούσε ο Ερντογάν;
Σύμφωνα με τους διεθνείς αναλυτές με την τακτική του να πει λιγότερα από όσα πραγματικά γνωρίζει ο Ερντογάν έχει φέρει τους Σαουδάραβες -ιδιαίτερα, τον πρίγκιπα- εκεί που ήθελε. Η δολοφονία αυτή ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για τον ηγέτη της Τουρκίας, ο οποίος ποτέ δεν είχε θερμά αισθήματα για τον πρίγκιπα.
Για τον Ερντογάν η στυγερή δολοφονία είναι μια ιστορική στιγμή. Μια ευκαιρία να αλλάξει τα δεδομένα υπέρ του μετά το δώρο που του έγινε από μια βάρβαρη και απερίσκεπτη πράξη, που έχει προκαλέσει απέχθεια και μεταστροφή ακόμα και στους συμμάχους της Σαουδικής Αραβίας.
«Είναι μια στρατηγική μάχη ανάμεσα στον Ερντογάν και το όραμα του για τη Μέση Ανατολή από τη μία πλευρά και τον διάδοχο Μπιν Σαλμάν, τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ Μπιν Ζαγιέντ του Άμπου Ντάμπι και τον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι από την άλλη», λέει ο Σονέρ Τσατζαπτάι από το τουρκικό πρόγραμμα του Ινστιτούτου Ουάσινγκτον.
«Ο Ερντογάν βλέπει την ευκαιρία στη δολοφονία του Κασόγκι. Καταλαβαίνει πως ο Μπιν Σαλμάν έχει γίνει ο πιο αδύναμος κρίκος στο στρατόπεδο της περιοχής που δεν τον υποστηρίζει ούτε αυτόν, ούτε τους Αδελφούς Μουσουλμάνος. Αυτή τη στιγμή ο διάδοχος περπατάει σε κινούμενη άμμο και ο Ερντογάν θέλει να τον σπρώξει ακόμα περισσότερο.
