Μία ημέρα μετά τις δηλώσεις του περί «Μακεδονικού Στρατού», που προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, στην πρώτη του συνέντευξη στην ελληνική δημόσια τηλεόραση ο Ζόραν Ζάεφ φρόντισε να προσφέρει «χείρα βοηθείας» στον «φίλο Αλέξη» Τσίπρα -όπως τον αποκαλεί- και τον Πάνο Καμμένο, αναφερόμενος στο χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθηθεί σε ό,τι αφορά τη συμφωνία.
Σύμφωνα με αυτό, το δημοψήφισμα στα Σκόπια θα γίνει τέλος Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη, αλλά η αλλαγή του Συντάγματος θα τεθεί σε ψηφοφορία στη σκοπιανή Βουλή τον Ιανουάριο του 2019. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η ψηφοφορία στην ελληνική Βουλή για την κύρωση της συμφωνίας –εφόσον βέβαια πάνε όλα καλά στα Σκόπια- θα πραγματοποιηθεί Φεβρουάριο ή Μάρτιο του 2019.
Χρόνος ικανός για να καταφέρει η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου να συγκολλήσει τα κομμάτια που έχουν ραγίσει ή ακόμα και σπάσει, από την ένταση και τις συγκρούσεις, που προκάλεσε η συμφωνία στο εσωτερικό των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.
Η συμφωνία είναι προς όφελος και των δύο χωρών
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου (Φάνη Παπαθανασίου) της ΕΡΤ για το αν ανησυχεί για το μέλλον της συμφωνίας, ο Ζάεφ απάντησε: «Ασφαλώς και ανησυχώ. Εμείς είμαστε απλοί άνθρωποι. Και ο ομόλογός μου ο Αλέξης Τσίπρας είναι απλός άνθρωπος. Αυτό που μας ανησυχεί είναι αν θα ολοκληρώσουμε τις διαδικασίες μέχρι το τέλος, γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πιστεύουμε και οι δύο σε αυτή την υπόθεση, όπως πιστεύουν και οι δύο υπουργοί μας ο Νίκος και ο Νίκολα από την πλευρά μας».
Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις είπε: «Ξέρω ότι είναι επώδυνο ζήτημα για την Ελλάδα. Δεν είναι τόσο εὐκολο. Εγώ καταλαβαίνω όλους τους ανθρώπους που έχουν κριτική τοποθέτηση επί του θέματος. Πιθανότατα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να καταλάβουν όλοι ότι αυτό φέρνει μόνο οφέλη και για τις δύο χώρες. Εκείνο που για μἐνα είναι εξίσου σημαντικό είναι ότι οι πολιτικοί ηγέτες του ελληνικού λαού, της αντιπολίτευσης θεωρούσαν σημαντικό η λύση να είναι erga omnes και αυτό ήταν πιθανότητα ένα από τα πιο δύσκολα σημεία στην διάρκεια της διαπραγμάτευσης. Ταυτόχρονα γίνονται σκέψεις για τον δημόσιο διάλογο σχετικά με την διαδικασία που ακολουθείται, αλλά επίσης πιστεύω ότι και εκείνοι που διαφωνούν θα πειστούν ότι είναι προς όφελος και των δύο χωρών».
Σημείο καμπής το erga omnes
Αναφερόμενος στους Ελληνες πολιτικούς που διαφωνούν, ο Ζάεφ είπε: «Θέλω να απευθυνθώ στον κ. Καμμένο και στον κ. Μητσοτάκη. Η πιο δύσκολη στιγμή για μένα ήταν εκεί που έπρεπε να δεχτώ την αιτιολόγηση για ποιο λόγο το όνομα θα πρέπει να είναι για όλες τις χρήσεις και στο εσωτερικό με συνταγματικές αλλαγές. Η απάντηση από την ελληνική πλευρά από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον ΥΠΕΞ Νίκο Κοτζιά ήταν ότι αν δεν κλείσει με αυτό τον τρόπο ολοκληρωτικά το θέμα, στο μέλλον θα προκύψουν νέα προβλήματα. Και αυτό είναι γεγονός. Οσο και να ήταν δύσκολο, αυτό ήταν το σημείο καμπής. Πρέπει να ξέρει ο κ. Καμμένος και ο κ. Μητσοτάκης ότι αποκτήσαμε όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις ότι αυτό θα γίνει με συνταγματικές τροποποιήσεις και ότι ταυτόχρονα δεν θίγει την ιδιαιτερότητα του βορείου τμήματος της Ελλάδας».
Εμείς αναγνωρίζουμε την ελληνική μακεδονική ταυτότητα
Σχετικά με την ελληνική μακεδονική ταυτότητα, είπε: «Εμείς δεχόμαστε την ελληνική μακεδονική ταυτότητα και δεν έχουμε τίποτα κατά αυτής. Την αναγνωρίζουμε. Εκεί είναι οι φίλοι μας όταν είμαστε στη Θεσσαλονίκη, στην Χαλκιδική, στην Ασπροβάλτα, στη Λάρισα παντού όπου πηγαίνουμε. Και πιστεύω απόλυτα ότι σε τέτοιες στιγμές οι πολίτες στην περιοχή Μακεδονία θα αποδεχθούν αυτό που ειλικρινά εμείς πιστεύουμε. Εμείς έχουμε άλλα θέματα ταυτότητας, δεν είμαστε κομμάτι της ελληνιστικής ιστορίας της Μακεδονίας. Εμείς διαφέρουμε στο πλαίσιο αυτών των συνόρων, με τη δική μας ιδιαιτερότητα, με τον πολιτισμό μας, με την ιστορία μας, η οποία μπορεί μόνο να είναι συμπληρωματική και δεν αναιρεί κανέναν από τους άλλους πολιτισμούς».
Τέλος Σεπτεμβρίου το δημοψήφισμα
Σχετικά με τα επόμενα βήματα, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ είπε: «Περιμένουμε στις 12 Ιουλίου, μετά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, να ξεκινήσουμε τη συζήτηση στο Κοινοβούλιο. Η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, όλοι μαζί. Πιθανότατα θα γίνει στο τέλος Σεπτεμβρίου. Θέλουμε να έχουμε τρεις μήνες μετά το επιτυχές δημοψήφισμα, χρόνος που μας επαρκεί για να κάνουμε τις συνταγματικές αλλαγές, με τις οποίες ολοκληρώνουμε την πλήρη αλλαγή στη χρήση του ονόματος, με βάση τις φάσεις που προβλέπονται από την συμφωνία. Ετσι το δημοψήφισμα θα γίνει στις 23 Σεπτεμβρίου ή στις 30 Σεπτεμβρίου ή στις 7 Οκτωβρίου. Αυτές είναι οι ημερομηνίες γύρω από τις οποίες θα ληφθεί η απόφαση».
Δεσμευτικό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
Απαντώντας στο ερώτημα εάν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι δεσμευτικό, είπε: «Ναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι δεσμευτικό για όλους στο Κοινοβούλιο και για όλους τους θεσμούς του κράτους. Για εμάς επιτυχές δημοψήφισμα σημαίνει 50% συν ένας συμμετοχή και το αποτέλεσμα να είναι δεσμευτικό για όλους».
Η συμφωνία μπορεί να στοιχίσει την καριέρα τη δική μου και του Αλέξη Τσίπρα
Αναφερόμενος στον Ελληνα ομόλογό του, είπε ότι η συμφωνία των Πρεσπών «μπορεί και να στοιχίσει στην πολιτική καριέρα τη δική μου και του Αλέξη Τσίπρα» ενώ πρόσθεσε: «Ο κύριος Αλέξης Τσίπρας, ο φίλος μου ο Αλέξης, μού άνοιξε την καρδιά του κι έπρεπε και εγώ να κάνω το ίδιο. Πράγματι ανοίξαμε τις καρδιές στο τραπέζι κι αποδείξαμε ότι και οι δύο έχουμε την βούληση να βρούμε λύση. Υποσχεθήκαμε ότι ακόμα κι αν δεν βρούμε λύση είμαστε υποχρεωμένοι να οικοδομήσουμε δεσμούς φιλίας μεταξύ των χωρών μας… Σε κάποιο σημείο ευχαρίστησα τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και αυτός εμένα, πιστεύοντας ότι δώσαμε ότι είχαμε. Αυτές οι στιγμές αποδεικνύουν ότι ήταν μια δύσκολη συμφωνία. Είπαμε ο ένας στον άλλον σε ευχαριστώ φίλε μου που έκανες τα πάντα. Ισως δεν είναι δυνατόν να κάνουμε περισσότερα. Ας κρατήσουν την φιλία μας και την φιλία των πολιτών μας. Το σκεφτήκαμε όμως λίγο και διαπιστώσαμε, ο Αλέξης πρωτίστως, αλλά κι εγώ ότι έρχεται Σαββατοκύριακο. Είπαμε ας ξεκουραστούμε και μήπως την Δευτέρα που θα είμαστε πιο ξεκούραστοι να προσπαθήσουμε ξανά.
