Από την έκπληξη, στην ώρα της διαπραγμάτευσης: η γαλλική πολιτική τάξη ξεκινά σήμερα συνομιλίες για να σχηματιστεί νέα, εκ πρώτης όψεως απίθανη πλειοψηφία και να ονομαστεί νέος πρωθυπουργός, την επομένη των πρόωρων βουλευτικών εκλογών που ανέδειξαν Εθνοσυνέλευση κομμένη στα τρία.
Η άκρα δεξιά, που αδημονούσε να στεφθεί νικήτρια, δεν θα είναι παρά η τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας, χάρη στο «front républicain», το δημοκρατικό μέτωπο, που σχηματίστηκε από την αριστερά και το κέντρο μεταξύ των δυο γύρων για να της στερήσει την εξουσία, παρά την θεαματική ενίσχυσή της (135 ως 145 έδρες).
Χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, με νικήτρια εύθραυστη συμμαχία της αριστεράς που θα κληθεί να ξεπεράσει μεγάλες προκλήσεις για την ενότητά της, και με την παράταξη του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ανακουφισμένη που κατατάχθηκε δεύτερη μεν, αλλά χωρίς να μπορεί να κυβερνήσει μόνη, η Γαλλία ξυπνά σήμερα σε πολιτική ατμόσφαιρα τόσο άνευ προηγουμένου, όσο και γεμάτη αβεβαιότητες.
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (Nouveau Front populaire, NFP) διέψευσε πανηγυρικά τα προγνωστικά κι αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στην Εθνοσυνέλευση, θα καταλάβει 177 ως 198 έδρες, μπροστά από τους μακρονιστές. Αν και βρίσκεται μακριά από την απόλυτη πλειοψηφία (289 έδρες), η συμμαχία της αριστεράς γνωρίζει πως πλέον κανένας πολιτικός υπολογισμός δεν βγαίνει χωρίς αυτήν.
Ωστόσο το μεγαλύτερο κόμμα της συμμαχίας, η Ανυπότακτη Γαλλία (La France insoumise, LFI, ριζοσπαστική αριστερά) είναι ταυτόσημο με εντάσεις, κι ο χαρισματικός όσο και προκλητικός ηγέτης του Ζαν-Λικ Μελανσόν απωθεί τους κεντρώους – κι ομολογουμένως πολλούς ακόμη και στο δικό του στρατόπεδο.
Η βουλεύτρια του LFI Κλεμεντίν Οτέν κάλεσε την κοινοβουλευτική ομάδα του NFP να συνεδριάσει σήμερα προκειμένου η ολομέλειά της να προτείνει στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, έπειτα από ψηφοφορία, ποιος θα είναι ο υποψήφιος για το αξίωμα του πρωθυπουργού, που κατ’ αυτή δεν μπορεί να είναι «ούτε ο (σ.σ. σοσιαλιστής πρώην πρόεδρος, εξελέγη βουλευτής χθες) Φρανσουά Ολάντ, ούτε ο Ζαν-Λικ Μελανσόν».
Εξέφρασε την ευχή το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, αποτελούμενο από πολλές και πολύ διαφορετικές συνιστώσες, να μπορέσει να καταλήξει σε κάποιον υποψήφιο που θα προσφέρει «ισορροπία» ώστε να μπορέσει «να κυβερνήσει».
Ο βουλευτής Φρανσουά Ρουφέν, που έχει πάρει διαζύγιο από το LFI, κάλεσε από την πλευρά του να σχηματιστεί κυβέρνηση «με ευαισθησία για τους Γάλλους»· η νύξη, όχι και πολύ συγκαλυμμένη, αφορούσε προφανώς τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, τρεις φορές υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές, στον οποίο επικριτές του προσάπτουν ότι αρέσκεται «στον κρότο και στην οργή».
Η Κριστέλ Κραπλέ του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων BVA επισήμανε πως υπάρχουν ακόμη πολλές «αβεβαιότητες» ως προς αυτό, ιδίως το αν και κατά πόσον θα διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο το LFI, το αν θα αναζητηθεί νέα ισορροπία με τους σοσιαλιστές, το ποιος θα κυβερνήσει – και «με ποιο πρόγραμμα».
Από την άλλη, η προεδρική παράταξη αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη, κάτι που δεν προέβλεπε κανένας μετά τον πρώτο γύρο (152 ως 169 έδρες).
Ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος επέλεξε ως τώρα να μην πάρει τον λόγο, θα περιμένει να μάθει τη «σύνθεση» της νέας Εθνοσυνέλευσης προτού αποφασίσει ποιον θα καλέσει να αναλάβει τη θέση του πρωθυπουργού, γνωστοποίησε χθες βράδυ το Ελιζέ.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός, ο Γκαμπριέλ Ατάλ, ανήγγειλε πως θα υποβάλει σήμερα την παραίτησή του, αλλά δήλωσε έτοιμος να παραμείνει στη θέση για «όσο χρόνο το απαιτεί το καθήκον», καθώς πλησιάζουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
«Δεν μπορεί να να σχηματιστεί καμιά απόλυτη πλειοψηφία από τους ακραίους», σημείωσε πάντως με εμφανή ικανοποίηση.
Η απερχόμενη πλειοψηφία θα «θέσει προϋποθέσεις σε κάθε συζήτηση» ενόψει του σχηματισμού νέας, προειδοποίησε εξάλλου ο επικεφαλής της προεδρικής παράταξης, της Αναγέννησης, ο Στεφάν Σεζουρνέ, επιμένοντας στον λαϊκό χαρακτήρα του κράτους, στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, στην υποστήριξη στην Ουκρανία. Συμπληρώνοντας πως «ο Ζαν-Λικ Μελανσόν και ορισμένοι από τους συμμάχους δεν θα (μπορέσουν να) κυβερνήσουν τη Γαλλία».
Όσο για τον RN, σημείωσε όσο ποτέ άνοδο της ισχύος του στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, παρότι τερμάτισε τρίτο, πολύ μακριά από την σχετική πλειοψηφία που περίμενε, πόσο μάλλον από την απόλυτη πλειοψηφία που ονειρευόταν.
«Η νίκη μας απλώς αναβλήθηκε», αντέδρασε η επικεφαλής της παράταξης της άκρας δεξιάς, η Μαρίν Λεπέν, ο υποψήφιος της οποίας για το Ματινιόν, ο Ζορντάν Μπαρντελά, καταφέρθηκε με μένος εναντίον της «συμμαχίας της ατιμίας», του δημοκρατικού μετώπου που συγκροτήθηκε εναντίον της παράταξής του.
Το RN είναι η μόνη πολιτική δύναμη σήμερα που πρακτικά είναι εγγυημένο πως θα βρίσκεται στην αντιπολίτευση – με ισχύ ωστόσο πολύ πιο υπολογίσιμη απ’ ό,τι στο απερχόμενο γαλλικό κοινοβούλιο.
Η Μαρίν Λεπέν συνεχίζει να έχει το βλέμμα προσηλωμένο στις προεδρικές εκλογές του 2027.
Για την ώρα πάντως, αναγκάζεται να χωνέψει πως η πλειοψηφία των Γάλλων δεν θέλει την άκρα δεξιά στα πράγματα και το γυάλινο ταβάνι που περίμενε να σπάσει ο Εθνικός Συναγερμός είναι πιο ισχυρό απ’ ό,τι θεωρούσαν τόσο η ίδια, όσο και διάφοροι αναλυτές.
Χθες Κυριακή το βράδυ, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην Place de la République στο Παρίσι, για να γιορτάσουν, με φόντο πυροτεχνήματα, φωνές, εκρήξεις χαράς, ορισμένοι τραγουδώντας τη Marseillaise -τον γαλλικό εθνικό ύμνο.
Σε άλλη πλατεία, στο ανατολικό τμήμα της γαλλικής πρωτεύουσας, υποστηρικτές και μέλη της γαλλικής αριστεράς δεν έκρυβαν την ανακούφισή τους, κάποιοι βουρκωμένοι.
«Είμαι ακόμα συγκινημένος, είναι απίστευτο. Είμαστε ανακουφισμένοι, υπάρχει πολλή ελπίδα για το μέλλον της Γαλλίας. Είναι ιστορικό αυτό που έγινε (…) είναι απελευθέρωση», είπε ο Νταλίλ Ντιάμπ, εργαζόμενος στον εφοδιασμό, κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης του LFI.