Ηταν κάπου στο 2006 όταν ανακάλυψα την ανακύκλωση. Αρχικά, σοκαρίστηκα από την ποσότητα των συσκευασιών που έπρεπε να διαχωρίζω, ήταν σαφώς περισσότερα από τα οργανικά απορρίματα. Στην Ηλιούπολη, ωστόσο, όπου έμενα τότε, οι μπλε κάδοι δεν είχαν κάνει ακόμα την εμφάνισή τους. Έτσι, πηγαίνοντας για δουλειά στη Sportday, έπαιρνα στο αυτοκίνητο την τσάντα με τα ανακυκλώσιμα, την άδειαζα στον κάδο που βρισκόταν κάτω από τα γραφεία της εφημερίδας και το βράδυ επιστρέφαμε παρέα σπίτι.
Ένα μεσημέρι, σε ένα από εκείνα τα αδειάσματα, με… έπιασε στα πράσα ένας παππούς. Κοκκίνισε, πρασίνισε, άστραψε, βρόντηξε! «Ετσι κάνετε εσείς της νεολαίας! Πετάτε χύμα τα σκουπίδια και μετά μας τρώνε τα ποντίκια»! Μάταια προσπάθησα να του εξηγήσω ότι επρόκειτο για καθαρά «σκουπίδια», ότι ο κάδος ήταν μπλε και όχι πράσινος, ότι η γενική οδηγία είναι τα πράγματα να μην μπαίνουν σε σακούλες. Ανένδοτος ο παππούς. «Ανεύθυνη νεολαία! Ντροπή»! Πήρα την άδεια τσάντα μου και έφυγα μουρμουρίζοντας, πριν επιβεβαιώσω τα λόγια του παππού και συμπεριφερθώ… νεολαιίστικα. Αυτό είναι το «ευχαριστώ» ρε περιβάλλον; Κάνω την ανακύκλωση βόλτα Ηλιούπολη-Καλλιθέα και τα ακούω και από πάνω;
Από τότε, τα χρόνια πέρασαν, ο Έλληνας έμαθε κάπως, περίπου, έτσι κι έτσι, να κάνει ανακύκλωση και πάνω που είχε σταματήσει να μην πετάει τη λερωμένη πάνα του μωρού στον μπλε κάδο, ήρθε ο ντουβρουτζάς της πλαστικής σακούλας. Όλα κι όλα ρε παιδιά, όχι και τη σακούλα μου!
Περίπου ένα χρόνο πριν εφαρμοστεί το μέτρο της πλαστικής σακούλας, η είδηση ήταν γνωστή. Υπήρξαν μάλιστα μερικές μεγάλες αλυσίδες που ενθάρρυναν μήνες πριν τους πελάτες τους να ψωνίζουν με επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες, βάζοντας μια αφίσα-προειδοποίηση για το περιβάλλον στις τζαμαρίες. Αμφιβάλλω αν ασχολήθηκε ποτέ κανείς. Ούσα τακτικότατη πελάτισσα του σ/μ, δεν είδα μία, ούτε μία, φορά επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα στο ταμείο, εκτός από τη δική μου.
Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι πάνω μου που τραβάει… επιθέσεις από ηλικιωμένους, αλλά ένας άλλος παππούς φρόντισε αυτή τη φορά να μου πει την άποψή του για το μέτρο. «Εχεις πάρει από αυτές τις τσάντες, ε;», μου είπε, βλέποντάς με να κρατάω την επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα της συγκεκριμένης αλυσίδας. «Ναι, αν θέλετε να πάρετε, βρίσκεται δίπλα στα ταμεία». «Και πόσο τη χρεώνουν; 2 ευρώ; 3; Να μας πάρουν τα λεφτά θέλουν πάλι οι αλήτες». «Όχι, 60 λεπτά κοστίζει και…» «Τους ξέρω εγώ αυτούς, θέλουν να μας αναγκάσουν να αγοράσουμε αυτές τις ακριβές και μετά να μας χρεώνουν και τις πλαστικές» «Εγώ έχω εδώ και μήνες καταργήσει τις σακούλες μιας χρήσης, για το περιβάλλον ξέρετε, το πλαστικό καταστρέφ…» «Τους αλήτες, πάλι βρήκαν τρόπο να μας πάρουν τα λεφτά μας». Συζήτηση εκτός λογικής, Ρούλα-Παππούδες 0-2.
Ήθελα να του πω ότι –και αυτό- είναι θέμα συνήθειας. Ότι κι εγώ τον πρώτο καιρό ξεχνούσα τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο και κατέληγα να παίρνω πάλι πλαστικές. Ότι κάποια στιγμή η πληροφορία εμπεδώθηκε από τον εγκέφαλο και ποτέ δεν τις ξαναξέχασα. Ότι έχω πάντα δύο μικρές υφασμάτινες τσάντες μαζί μου για όλα τα ψώνια. Ότι όχι μόνο δεν ξεβολεύτηκα, αλλά βολεύτηκα. Κι αν εσύ ξεβολεύεσαι, σε έχουν ξεβολέψει και χειρότερα. Κι αν εσένα δε σε πειράζει να κολυμπάς στη θάλασσα παρέα με σακούλες, αν δε σε νοιάζει τι περιβάλλον θα αφήσεις πίσω σου, καν’ το για τα παιδιά σου. Για τα παιδιά των παιδιών σου. Κάνε την αλλαγή και άσε την γκρίνια. Σήμερα. Χθες.
ΥΓ. Η φίλη μου η Σοφία ανακάλυψε την ανακύκλωση φέτος (ήξερε ότι θα σοκαριστώ και μου το ανακοίνωσε ψύχραιμα). Διάβασε, ρώτησε, ενημερώθηκε. Και τώρα μου δίνει ό,τι χαρτικό μαζεύει στη δουλειά της για να το πετάξω στους κίτρινους κάδους για χαρτιά κοντά στο σπίτι μου και μαγειρικό λάδι για να αδειάσω στο δοχείο ανακύκλωσης λαδιού στην πολυκατοικία μου. Είδες; Η μάθηση άργησε μια μέρα (και… κάτι ψιλά), αλλά ποτέ δεν είναι αργά!
Υγ2. Για να είμαι τίμια με τους παππούδες, υπήρξε κι ένας που με συγκίνησε. Περιμένοντας στο αυτοκίνητο έξω από το σχολείο του γιου μου, τον είδα να πλησιάζει με αργά βήματα στον μπλε κάδο. Κρατούσε μία και μόνο κονσέρβα από γάλα. Άνοιξε το καπάκι και την πέταξε. Κι έπειτα, ενώ ετοιμαζόταν να φύγει, γύρισε πίσω, έσκυψε και σήκωσε μία χάρτινη συσκευασία που ήταν πεσμένη μπροστά στον κάδο. Σηκώθηκε αργά και την πέταξε κι αυτή. Job done, υπάρχει ελπίδα!