Μέσα σε πανηγυρικό κλίμα, που δεν συνάδει με την βούληση του ελληνικού λαού -όπως αυτή αποτυπώνεται, ημέρες τώρα, στην ελληνική επικράτεια, αλλά και στο ελληνικό κοινοβούλιο- κι ενώ λίγα χιλιόμετρα από το χώρο, γινόταν ένα ακόμα συλλαλητήριο διαμαρτυρίας, υπογράφηκε στη Μεγάλη Πρέσπα, η συμφωνία για το ονοματολογικό της πΓΔΜ από τους υπουργούς Εξωτερικών Ελλάδας και Σκοπίων, αλλά και τον Μάθιου Νίμιτς με την παρουσία των δύο πρωθυπουργών, Τσίπρα και Ζάεφ.
Σε μια τελετή γεμάτη συμβολισμούς στη Μεγάλη Πρέσπα, τη λίμνη που ενώνει την Ελλάδα, την πΓΔΜ και την Αλβανία, το πρωί της Κυριακής, 17 Ιουνίου 2018, έπεσαν με τις ευχές της ελληνικής κυβέρνησης οι υπογραφές εκχώρησης του ονόματος της Μακεδονίας στην ΠΓΔΜ ή πλέον στη «Βόρεια Μακεδονία», όπως θα ονομάζεται εφεξής, εφόσον εκπληρωθούν όλες οι προϋποθέσεις.
Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, πάντως, δεν έχασε την ευκαιρία να αποκαλέσει ήδη, Μακεδόνες τους κατοίκους της ΠΓΔΜ κατά την ομιλία του, που προηγήθηκε των υπογραφών από τους δύο υπουργούς Εξωτερικών, της συμφωνίας.
Ο πρωθυπουργός έφτασε στους Ψαράδες, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, τον Μάθιου Νίμιτς, ειδικό απεσταλμένο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Υπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, τον επίτροπο της ΕΕ αρμόδιο για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν και την Ροζμαρί Ντι Κάρλο, εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, αναπληρώτρια γ.γ. για Πολιτικές Υποθέσεις.
Ο Ζόραν Ζάεφ έφτασε με σκάφος μέσω της λίμνης μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ. Μάλιστα, τράβηξε και σέλφι μέσα από το σκάφος!
Се осмеливме, затоа што сакаме успеси, македонски успеси. Ние се определивме за иднина. Затоа стигнавме денес тука. Нека биде Преспа патека кон нашата европска иднина. pic.twitter.com/z5gz0p5RJP
— Зоран Заев (@Zoran_Zaev) June 17, 2018
Στην τελετή της υπογραφής παρέστησαν επίσης από ελληνικής πλευράς, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Αμανατίδης και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ από την περιοχή της Μακεδονίας. Το παρών έδωσε και ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Θεόδωρος Καρυπίδης.
Από την πλευρά της ΠΓΔΜ, παρέστησαν επίσης η αντιπρόεδρος και υπουργός Αμυνας, ο αντιπρόεδρος και υπουργός Εσωτερικών και ο αντιπρόεδρος επιφορτισμένος με τα θέματα ΕΕ.
Η υποδοχή έγινε στη μαρίνα και αμέσως μετά μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα μετέβησαν πεζή, σε απόσταση λίγων μέτρων, στη διαμορφωμένη εξέδρα.
Μετά τις ομιλίες των δύο πρωθυπουργών Ελλάδος και ΠΓΔΜ, ο υπουργοί Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς και Νικολά Ντιμιτρόφ, υπέγραψαν τα κείμενα και ακολούθησαν σύντομες τοποθετήσεις των κ. Νίμιτς και Μογκερίνι. Ακολούθησε η οικογενειακή φωτογραφία, όπου ο Ζόραν Ζάεφ έβγαλε την κόκκινη γραβάτα του και τη χάρισε στον Αλέξη Τσίπρα, που όπως πάντα, δεν φοράει.
Τσίπρας: Η σημερινή υπογραφή βάζει τα θεμέλια μιας νέας εποχής
Στο χαιρετισμό που απηύθηνε ο Ελληνας πρωθυπουργός δήλωσε: «Αξιότιμε κ. πρωθυπουργέ φίλε και γείτονα Ζόραν, βρισκόμαστε στο δικό μας ραντεβού με την ιστορία, βρισκόμαστε σε ένα σημείο που το έχουν διαβεί νικητές και ηττημένοι. Βρισκόμαστε εδώ για να βαδίσουμε μαζί σε μια νέα πορεία ασφάλειας, η σημερινή μας υπογραφή βάζει τα θεμέλια για αυτή την πορεία».
«Οταν συναντηθήκαμε πριν από 6 μήνες στο Νταβός, Ζόραν πολύ λίγοι πίστευαν ότι θα τα καταφέρουμε», πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός και ευχαρίστησε τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών και τον ΟΗΕ, «στους οποίους οφείλεται η σημερινή παρουσία των δύο πρωθυπουργών στις Πρέσπες. Καταλήξαμε σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία. Η συμφωνία αυτή επιτρέπει στους δύο πρωθυπουργούς να απευθυνθούν στους λαούς τους και να την στηρίξουν, είναι μια πατριωτική συμφωνία», είπε χαρακτηριστικά.
«Οι ευαισθησίες των λαών μας υπήρξαν οδηγός για την υπογραφή αυτής της συμφωνίας», τόνισε ο πρωθυπουργός. Η βιωσιμότητα μιας συμφωνίας δεν εξαντλείται στη νομική της διάσταση, συμπλήρωσε ο Αλέξης Τσίπρας κατά την τελετή υπογραφής της συμφωνίας για το Μακεδονικό στις Πρέσπες και αναφέρθηκε στα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί για την καλυτέρευση των σχέσεων των δυο χωρών.
«Εχουμε ιστορική ευθύνη να μην αφήσουμε αυτό το βήμα που κάνουμε να μείνει μετέωρο», υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός και συμπλήρωσε ότι «η μοίρα των λαών και των χωρών των Βαλκανίων είναι αλληλένδετη όπως και των χωρών της Ευρώπης», ενώ πρόσθεσε πως σήμερα «κάνουμε αυτό το ιστορικό βήμα, αναγκαίο για τους λαούς μας».
Ο Αλέξης Τσίπρας, αφού ευχαρίστησε τους δύο υπουργούς Εξωτερικών, αλλά και τον Μάθιου Νίμιτς, υπογράμμισε ότι «καταλήξαμε με κόπο και ακούραστη προσπάθεια σε μία αμοιβαία επωφελή συμφωνία, η οποία σέβεται την ιστορία και τις αξίες των δύο λαών».
Εξέφρασε, επίσης, την αισιοδοξία του για την πορεία των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε, ότι οι λαοί θα αποτελέσουν παράδειγμα συμφιλίωσης σε μία περίοδο αστάθειας και συγκρούσεων. Ολη η ανθρωπότητα χρειάζεται παραδείγματα σαν το δικό μας, παραδείγματα αποτίναξης του μίσους. Η μοίρα των λαών των Βαλκανίων και της Ευρώπης είναι αλληλένδετη».
Ζάεφ: Στρατηγικής σημασίας συμφωνία
«Σήμερα βάζουμε τέλος σε μακροχρόνιες διαφορές», δήλωσε ο Ζόραν Ζάεφ, παίρνοντας με τη σειρά του το λόγο, ενώ συνεχίζοντας υπογράμμισε ότι «η συμφωνία είναι στρατηγικής σημασίας για τις δύο χώρες. Οταν κάποιοι είχαν αμφιβολίες, εμείς επιβεβαιώσαμε ότι είναι δυνατό. Σήμερα δίνουμε τέλος σε ένα πρόβλημα, σε μία αβεβαιότητα. Με τη στήριξη των φίλων μας, πετύχαμε αυτό που πετύχαμε. Η συμφωνία αποτελεί μια λύση προς το συμφέρον των πολιτών των δύο χωρών».
Ο κ. Ζάεφ συνέχισε την ομιλία του επικαλούμενος ρήση του Αριστοτέλη: «Δεν μπορείς να πετύχεις τίποτε χωρίς θάρρος», υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να διδασκόμαστε από την ιστορία μας και ότι οι χώρες πρέπει να ζουν σε ειρήνη και όχι σε αγωνία. «Η συμφωνία αποτελεί ενθάρρυνση και έμπνευση για τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη των δύο χωρών», δήλωσε ο ίδιος χαρακτηριστικά.
«Οι πολίτες μας επιθυμούν τη δημοκρατία», είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Ζάεφ, «η ευρωπαϊκή αντίληψη αποτελεί δημοκρατική έκφραση, οι Ελληνες, οι Μακεδόνες, οι Ευρωπαίοι είναι πιο ισχυροί απέναντι στην ξενοφοβία», είπε και συνεχίζοντας αναφερόμενος σε όσους αντιδρούν στη συμφωνία επανέλαβε πως έχουν κάθε δικαίωμα εντός δημοκρατικού πλαισίου να εκφράσουν την αντίθεσή τους.
«Εμείς αποφασίσαμε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά και να κοιτάξουμε το μέλλον, είμαστε περήφανοι για αυτή τη συμφωνία που θα μας ενώνει και σήμερα και πάντα», ήταν το μήνυμα που έστειλε ο κ. Ζάεφ.
Επειτα από την ολοκλήρωση της ομιλίας του πρωθυπουργού της γείτονος, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ, υπέγραψαν τη συμφωνία των δύο χωρών για την μετονομασία της γειτονικής χώρας σε «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».
Νίμιτς: Η επίλυση του προβλήματος απαίτησε θάρρος, προσπάθεια και όραμα
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε και ο Μάθιου Νίμιτς, τονίζοντας πως «η επίλυση του προβλήματος απαίτησε θάρρος, προσπάθεια και όραμα. Οι ηγέτες αυτοί επέδειξαν αυτά τα χαρακτηριστικά».
Ο Μάθιου Νίμιτς δήλωσε πως θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για την ύπαρξη τέτοιας ποιότητας ηγετών σ’ αυτές τις δύο χώρες.
«Η διαδικασία ήταν μακρά, δυσχερής, αλλά η επεξεργασία των προβλημάτων οδήγησε σε μία δίκαιη και έντιμη συμφωνία. Και κυρίως, μπορεί να εφαρμοστεί. Αποτελεί ένα παράδειγμα του πώς δυο χώρες μπορούν να επιλύσουν ένα πρόβλημα» επεσήμανε στο χαιρετισμό του ο κ. Νίμιτς, ενώ έκλεισε απευθύνοντας ευχαριστίες «στην Ε.Ε. και σε όσες χώρες συμμετείχαν σ’ αυτή τη διαδικασία και στήριξαν τη συμφωνία».
Με ένα tweet του, ο επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν σχολίασε τη συμφωνία: «Υπεγράφη, σφραγίστηκε, παραδόθηκε!».
Signed – sealed – delivered ! pic.twitter.com/ZfjHTkS2kG
— Johannes Hahn (@JHahnEU) June 17, 2018
Μετά την ολοκλήρωση της τελετής, οι δύο πρωθυπουργοί, οι υπουργοί Εξωτερικών και οι επίσημοι προσκεκλημένοι επιβιβάστηκαν σε σκάφη, προκειμένου να μεταβούν στην άλλη όχθη της λίμνης, στην πλευρά της πΓΔΜ και συγκεκριμένα στην κωμόπολη Οτέσοβο, προκειμένου να παρακαθίσουν σε γεύμα.
Τα γενέθλια του Νίμιτς
Λίγο νωρίτερα ο Νίκος Κοτζιάς είχε μπει στον χώρο της τελετής και όλοι σηκώθηκαν όρθιοι και φώναζαν ρυθμικά: Νίκο, Νίκο! Εκείνος τους ευχαρίστησε και τους κάλεσε να τραγουδήσουν και το Happy Birthday για τα γενέθλια του Μάθιου Νίμιτς. Ο υπουργός έδινε τον τόνο με τα χέρια σαν μαέστρος και οι παριστάμενοι τραγουδούσαν το γενέθλιο τραγουδάκι.
The one and only @GreeceMFA @NikosKotzias conducting “Happy Birthday” f @FedericaMog and @UN Special Envoy Matthew #Nimetz. #bigday pic.twitter.com/3kD1CokGfa
— Michael Karnitschnig (@MiKarnitschnig) June 17, 2018