Μητρώο startup (νεοφυών) επιχειρήσεων. Μια ελπιδοφόρα κρατική πρωτοβουλία που ελπίζουμε να αναδείξει την συνεργασία επιστήμης και πολιτείας.
Γράφει ο Θανάσης Δαβαλάς*
Δημοσιεύθηκε ο Νόμος υπ’ αριθμ. 4712/2020 (ΦΕΚ A’ 146/29.07.2020), με σημαντικές διατάξεις για την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στην χώρα μας.
Η σύσταση του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων, στο οποίο θα ενταχθούν οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι το κύριο σημείο του νομοσχεδίου.
Για να εγγραφεί μια startup στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων, που θα φέρει την ονομασία «Elevate Greece» θα πρέπει να υπάρχει σχετική απόφαση του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας, μετά από σχετική αίτηση της επιχείρησης και θετική εισήγηση από επιτροπή αξιολόγησης. Ωστόσο οι τεχνικές λεπτομέρειες για την εγγραφή, τη διαγραφή, τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις δεν έχουν ακόμα καθοριστεί
Περιλαμβάνει επίσης και μια σειρά άλλων μέτρων όπως την παροχή πρόσθετων κινήτρων για επενδύσεις επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας όπως την παροχή κινήτρων στους angel investors, στα πρόσωπα που εισφέρουν επενδυτικά κεφάλαια για τη χρηματοδότηση startups. Τα κίνητρα αφορούν εκπτώσεις φόρου επί του ποσού που θα επενδύουν οι angel investors.
Ένα ακόμη μέτρο, που αφορά την έρευνα και καινοτομία είναι η πρόβλεψη πως οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων προσαυξημένες κατά 100%, έναντι 30% που είναι σήμερα. Πρόκειται για δαπάνες, που θα πραγματοποιηθούν από την 1η Σεπτεμβρίου.
Στο φλέγον θέμα της ανάπτυξης, το πνεύμα είναι πρόθυμο, όμως η σαρξ, ήτοι ο κρατικός μηχανισμός , ασθενεί. Διαχρονικά.
Χωρίς μια ολοκληρωμένη στρατηγική προσέγγιση, με γραφειοκρατική και περιπτωσιολογική αντιμετώπιση και χωρίς σαφή πρότυπα, η λειτουργία του μητρώου startups επιχειρήσεων θα αφήνει περιθώρια για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, αυθαίρετες ερμηνείες και διαφθορά.
Παρακαλώ να μην θεωρήσει ο αναγνώστης ότι διακατέχομαι από τον γνωστή ελληνική παθογένεια του αντιρρητικού παροξυσμού. Μακριά από εμένα οι λογικές και οι προσεγγίσεις αυτές.
Δεν θα είναι όμως η πρώτη φορά στην χώρα αυτή που κάτι έμεινε στην χώρα μας στο επίπεδο της εξαγγελίας ή προχώρησε ασθμαίνοντας και κάνοντας τα λάθος βήματα.
Ενδεικτικά κάποιοι κίνδυνοι που ελλοχεύουν.
- Το παράδειγμα της Instashop
Πρόσφατα ανακοινώθηκε μια από τις μεγαλύτερες εξαγορές Startup εταιρειών και ειδικά μια Startup εταιρείας που δημιούργηθηκε από Έλληνες χωρίς όμως να είναι ελληνική.
Ο λόγος για την Startup εταιρεία Instashop η οποία εξαγοράστηκε, έναντι 360 εκατ. δολαρίων από την γερμανική Delivery Hero.
Το ερώτημα που προκύπτει, πέρα από την αναντίλεκτη επιτυχία των ιδρυτών της Instashop, είναι «πόσο ελληνική είναι η συγκεκριμένη Startup εταιρεία»;
Η απάντηση εύκολη. Όχι δεν είναι ελληνική Startup η Instashop, όπως και καμιά Startup εταιρεία που έχει την έδρα της στο εξωτερικό, δηλαδή ΑΦΜ άλλης χώρας.
Δεν πρέπει να θεωρείται Ελληνική Startup μια εταιρεία που εδρεύει σε μια άλλη χώρα και να λάβει τα ευεργετήματα του νόμου επειδή τυγχάνει οι ιδρυτές της είναι Έλληνες.
- Ποια είναι η επιτροπή και τα κριτήρια με τα οποία θα αποδίδεται σε μια εταιρεία ο τίτλος startups ;
Το πως , πότε και με ποια κριτήρια θα δημιουργηθεί αυτή η επιτροπή παραμένει άγνωστο. Ελπίζω όταν υπάρχουν φορείς όπως π.χ. το ΕΜΠ και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου που διατηρούν κοινό δι-ιδρυματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών για την Ψηφιακή Καινοτομία και την Νεοφυή Επιχειρηματικότητα , να ζητηθεί από αυτά να συμμετέχουν ενεργά, καθοριστικά και όχι διακοσμητικά.
Θεσμικά όμως. Όχι επιλέγοντας «φίλους» και «γνωστούς» με περγαμηνές στον τομέα (ενίοτε δυστυχώς και όχι ) όσο σπουδαίες και περίλαμπρες αν είναι αυτές. Σε θεσμικό αυστηρά καθορισμένο επίπεδο.
Η προώθηση της καινοτομίας στις επιχειρήσεις και στις κοινωνικές διαδικασίες ευρύτερα είναι συνυφασμένη με μία σειρά συνθηκών και προϋποθέσεων, που είναι απαραίτητο να συντρέχουν, ώστε να δημιουργείται ένα πρόσφορο και ευνοικό περιβάλλον.
Εξάλλου, μονόδρομο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας φαίνεται να αποτελεί η τριπλή έλικα της έρευνας, της εκπαίδευσης και της καινοτομίας.
Η συνεργασία μεταξύ επιστήμης και πολιτείας θα παράγει πολλαπλά οφέλη για την ελληνική κοινωνία. Η διασύνδεση των ελληνικών πανεπιστημίων με τον πραγματικό κόσμο της αγοράς είναι πιο επίκαιρη τώρα από ποτέ.
Παρά τις υψηλές θέσεις που περήφανα καταλαμβάνει ο ελληνικός ερευνητικός ιστός στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατάταξη, φαίνεται ότι παραμένει αναξιοποίητος, όπως φανερώνουν και οι παραδόξως χαμηλές επιδόσεις μας στην καινοτομία.
Τι είναι αυτό που χρειάζεται; Μια ελληνική πολιτεία που συνεργάζεται.
*Ο Θανάσης Δαβαλάς είναι συνεργαζόμενος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς στο αντικείμενο της ανάπτυξης ηλεκτρονικών καταστημάτων και προώθησης ιστοσελίδων καθώς και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
ΠΗΓΗ: POPULUS.gr