Χαρακτήρα δημοψηφίσματος για τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τις πολιτικές που αυτός ακολουθεί έχουν λάβει οι σημερινές ενδιάμεσες εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έβαλε τον εαυτό του στο πρώτο πλάνο καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας ενόψει των σημερινών ενδιάμεσων εκλογών, συνέχιζε ως αργά το βράδυ της Δευτέρας την προσπάθεια, στην οποία αποδύθηκε για να κινητοποιήσει τους οπαδούς του, εμφανιζόμενος σε αλλεπάλληλες συγκεντρώσεις και συνεχίζοντας το σφυροκόπημα των Δημοκρατικών, αφού επέλεξε τους τελευταίους μήνες να μετατρέψει τη σημερινή αναμέτρηση σε άτυπο δημοψήφισμα για την προεδρία του.
«Αισθάνομαι σαν να είμαι εγώ στο ψηφοδέλτιο», τόνισε, απευθυνόμενος σε ενθουσιώδεις υποστηρικτές του στο Κλίβελαντ του Οχάιο. «Πρέπει να πάτε να ψηφίσετε», πρόσθεσε, επιμένοντας πως αυτό που διακυβεύεται είναι η προεδρία του και η πολιτική του.
«Άμα θέλετε περισσότερα καραβάνια, περισσότερο έγκλημα, ψηφίστε Δημοκρατικούς. Αν θέλετε ασφαλείς κοινότητες, ψηφίστε Ρεπουμπλικανούς», πέταξε, επιμένοντας να βάζει το ζήτημα της μετανάστευσης και της εγκληματικότητας, που κατ’ αυτόν συνδέονται άρρηκτα, στο επίκεντρο.
Είναι πολύ δύσκολο να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις για τα αποτελέσματα. Τα πρώτα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 06:00 (13:00 ώρα Ελλάδας) στην ανατολική ακτή της χώρας.
«Αύριο (σήμερα) διακυβεύονται όλα όσα οικοδομήσαμε», επέμεινε ο Τραμπ, μιλώντας χθες σε υποστηρικτές του στην Ιντιάνα, Πολιτεία-κλειδί όπου οι Ρεπουμπλικάνοι χρειάζεται να κερδίσουν αν θέλουν να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας.
Μετά το σοκ του 2016, οι Δημοκρατικοί είναι φαβορί, κατά τις δημοσκοπήσεις, για την ανάκτηση του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων (435 έδρες), ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι φέρονται να οδεύουν να κρατήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας (100 έδρες, κρίνονται οι 35).
Ανησυχώντας για το ενδεχόμενο μια νίκη των Δημοκρατικών να οδηγήσει σε παράλυση την προεδρία και την κυβέρνησή του, ο Αμερικανός πρόεδρος ρίχτηκε με όλες του τις δυνάμεις στην εκστρατεία.
Εκτός από το Οχάιο και την Ιντιάνα, ο δισεκατομμυριούχος εμφανίστηκε επίσης στο Μιζούρι, όπου γινόταν άλλη μια συγκέντρωση με γενικό τίτλο «Make America Great Again», που ήταν το κεντρικό σύνθημα της δικής του, νικηφόρας, προεκλογικής εκστρατείας του 2016.
Οι Δημοκρατικοί… επιστράτευσαν τον Ομπάμα
Στον αντίποδα, οι υποψήφιοι των Δημοκρατικών, ελλείψει νέων προσωπικοτήτων που να έχουν απήχηση εθνικής εμβέλειας, βασίστηκαν στην υποστήριξη του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και του πρώην αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν. Το αποτέλεσμα θα είναι «καλό για εμάς στη Γερουσία και πιστεύω ότι θα επιτύχουμε επίσης ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στη Βουλή», είπε ο Τραμπ τη Δευτέρα, παρότι αναγνώρισε ότι η ιστορική τάση θέλει το κυβερνών κόμμα να ηττάται στις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ.
Και στα δύο στρατόπεδα, η προσπάθεια συνεχιζόταν ως την ύστατη στιγμή για την κινητοποίηση των εκλογέων. Οι ψήφοι των νέων, των μελών των μειονοτήτων και των γυναικών ίσως αποδειχθούν καθοριστικές.
Ένδειξη του μεγάλου ενδιαφέροντος που προκαλεί η αναμέτρηση το γεγονός ότι ήδη, πάνω από 30 εκατομμύρια πολίτες έχουν ήδη ψηφίσει εκ των προτέρων ή επιστολικά, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, αριθμός πολύ υψηλότερος από τα 22 εκατομμύρια που είχαν κάνει το ίδιο στην προηγούμενη τέτοια διαδικασία, το 2014. Το ποσοστό της συμμετοχής, για τα αμερικανικά δεδομένα, αναγγέλλεται υψηλό.
Η απώλεια του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρά τα εξαίρετα στοιχεία για την πορεία των οικονομικών δεικτών, θα αποτελούσε βαρύ πλήγμα για τον Τραμπ, ο οποίος αυτοπροβάλλεται ως ο εγγυητής της καλής υγείας της αμερικανικής οικονομίας.
Ο μεγιστάνας των ακινήτων, ο οποίος είχε αρχίσει την προεκλογική του εκστρατεία για την προεδρία χαρακτηρίζοντας συλλήβδην τους μετανάστες από το Μεξικό «βιαστές», επέλεξε εκ νέου να θέσει το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης στην καρδιά της εκστρατείας, μιλώντας περί επαπειλούμενης «εισβολής».
Από την πλευρά τους, οι Δημοκρατικοί επικέντρωσαν τη δική τους προεκλογική εκστρατεία στην υπεράσπιση του συστήματος υγείας, όπως μεταρρυθμίστηκε επί των ημερών του Μπαράκ Ομπάμα, αλλά ακόμη περισσότερο στην απόρριψη του προέδρου Τραμπ, που πολλοί από τους υποψήφιούς τους δεν έπαψαν να χαρακτηρίζουν ψεύτη και καταλύτη των πρόσφατων βίαιων επεισοδίων ρατσιστικού και αντισημιτικού χαρακτήρα, που βύθισαν τη χώρα στο πένθος.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις
Η τελευταία δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από το ινστιτούτο SSRS για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου CNN κατέδειξε πως ο Τραμπ έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί για την ψήφο των γυναικών: το 62% εξ αυτών υποστηρίζει τους Δημοκρατικούς.
Οι δημοσκοπήσεις θέλουν την αντιπολίτευση να επικρατεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου οι Δημοκρατικοί πρέπει να αποσπάσουν 23 έδρες από τους Ρεπουμπλικάνους για να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία.
Όμως οι έρευνες υποδεικνύουν αμφίρροπες μάχες σε τουλάχιστον είκοσι εκλογικές περιφέρειες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ποιο κόμμα θα νικήσει, προειδοποιούν αναλυτές των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, ακόμα ζεματισμένοι από την «έκπληξη» της επικράτησης του Τραμπ το 2016.
Στη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικάνοι προβλέπουν, και το λένε μεγαλοφώνως, πως θα ενισχύσουν την πλειοψηφία τους, αφού έχουν στα χέρια τους γερά χαρτιά: αυτό το ένα τρίτο των εδρών του σώματος που θα ανανεωθεί φέτος κρίνεται κυρίως σε Πολιτείες όπου πλειοψηφεί το συντηρητικό στοιχείο. Μεταξύ των κατόχων των 35 εδρών που κρίνονται, στην πιο δύσκολη θέση βρίσκονται οι Δημοκρατικοί που έχουν εκλεγεί στη Βόρεια Ντακότα, στην Ιντιάνα, στη Μοντάνα και στο Μιζούρι.
Στην περίπτωση που το 116ο Κογκρέσο, που θα συγκροτηθεί σε σώμα την 3η Ιανουαρίου 2019, είναι διχασμένο, θα εγερθούν πολλά εμπόδια στον δρόμο του 45ου προέδρου των ΗΠΑ, το πρόγραμμα του οποίου θα είναι πρακτικά αδύνατο να μετουσιωθεί σε νόμους, τουλάχιστον τους 22 μήνες που θα απομένουν ως τον Νοέμβριο του 2020.
Όμως «αν οι Δημοκρατικοί χάσουν αυτές τις εκλογές, δεν θα απομένει πλέον κανένα μέσο ελέγχου» της εξουσίας του Τραμπ, έκρινε, εμφανώς θορυβημένος, ένας ψηφοφόρος που ζει στο Νιού Τζέρσεϊ, ο Τζόναθαν Φριτς.
Στην καρδιά μιας από τις μάχες που προσελκύουν το εντονότερο ενδιαφέρον, ο Μπέτο Ο’ Ρουρκ, υποψήφιος των Δημοκρατικών για τη Γερουσία, εμφανίστηκε αισιόδοξος τη Δευτέρα, παρά τη διαφορά που τον χωρίζει από τον Ρεπουμπλικάνο αντίπαλό του, τον Τεντ Κρουζ, στις δημοσκοπήσεις (-6,5 μονάδες).
«Από εμάς εξαρτάται αν θα νικήσουμε», είπε κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης στο Χιούστον. Οι ψηφοφόροι καλούνται «να αποφασίσουν για το μέλλον όχι μόνο του Τέξας, αλλά της χώρας», πρόσθεσε ο σαραντάρης, που πολλοί διαβλέπουν ότι θα διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών ώστε να είναι ο υποψήφιος του κόμματος για την προεδρία το 2020.