Την Άγκυρα επισκέπτεται σήμερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και όπως έχει ήδη προκύψει από χθεσινές δηλώσεις του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, η Τουρκία έχει ήδη θέσει την ατζέντα της συζήτησης και πρόκειται για μια ατζέντα-φωτιά.
Σα να μην έφτανε αυτό, το κλίμα επιβαρύνεται περισσότερο πριν καν γίνει η συνάντηση, από το γεγονός της «επικήρυξης» των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που ζήτησαν πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα, καθώς η Τουρκία και επίσημα πια τους εντάσσει στη λίστα των τρομοκρατών.
Ο Καλίν τόνισε χθες πως ενδέχεται να συζητηθούν και «θέματα υφαλοκρηπίδας και νησιών», χωρίς να ξεκαθαρίσει τι ακριβώς εννοεί η Άγκυρα όταν αναφέρεται στα νησιά!
«Mε την Ελλάδα έχουμε πυκνή ατζέντα. Αύριο θα έχουμε μια πυκνή ατζέντα, όπως διμερείς εμπορικές σχέσεις, εξελίξεις στο Αιγαίο, ενεργειακά, τον TAP, τον Turkısh Stream, την τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη, τη μειονότητα των Ρωμιών που ζουν στην Τουρκία και τα θέματά τους. Το Αιγαίο, η Μεσόγειος, η υφαλοκρηπίδα, τα νησιά. Οι δηλώσεις που έκανε ο κύριος Τσίπρας στο πρακτορείο Ανατολή πριν έρθει μας χαροποιούν. Αυτό δείχνει πως έχουν καλή και θετική πρόθεση. Πιστεύουμε πως θα μιλήσουμε σε αυτά τα πλαίσια», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Καλίν.
Όμως, ανέφερε παράλληλα πως «η Τουρκία στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Μαύρη Θάλασσα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα με την ίδια αποφασιστικότητα» και επανέλαβε την θέση της Αγκυρας πως «δεν θα επιτρέψει κανένα τετελεσμένο στην Ανατολική Μεσόγειο από όποιον και να γίνει». Ο ίδιος υποστήριξε πως, για να γίνει η Μεσόγειος μια θάλασσα ειρήνης, πρέπει οι φυσικοί πόροι να ανακαλυφθούν και να γίνει η εκμετάλλευσή τους ισότιμα.
Ο Καλίν -για τον οποίο ο Ερντογάν έχει πει πως, όταν δεν μιλάει ο ίδιος, θα πρέπει να ακούν τον εκπρόσωπό του- τόνισε πως η Τουρκία δεν θα εγκλωβιστεί στη Μεσόγειο. «Η Τουρκία σήμερα στην περιοχή της Κύπρου πραγματοποιεί έρευνες στις περιοχές που της έχουν παραχωρηθεί, προβλέπουμε πως θα ξεκινήσουν και γεωτρήσεις. Δεν θα δεχθούμε καμία ενέργεια που έχει στόχο να εγκλωβίσει την Τουρκία στον Κόλπο της Αττάλειας».
Νωρίτερα, πάντως, στη γραπτή ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της τουρκικής προεδρίας είχε αναφερθεί με πιο γενικό τρόπο στη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα, λέγοντας πως θα είναι επίσκεψη εργασίας.
«Στις συνομιλίες που θα διεξαχθούν στο πλαίσιο της επίσκεψης θα εξεταστεί όλο το φάσμα των διμερών σχέσεων Τουρκίας-Ελλάδας και θα συζητηθούν τα βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν για την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Θα γίνει ανταλλαγή απόψεων και για τις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις», είπε.
Η ελληνική πλευρά έχει στόχο τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο. Ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος θα συζητήσουν τις προοπτικές επανεκκίνησης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και μείωσης της έντασης, στο πλαίσιο του διαύλου των υπουργών Άμυνας και των γενικών γραμματέων ΥΠ.ΕΞ. των δύο χωρών.
Για το Κυπριακό θα συζητηθεί η προώθηση προπαρασκευαστικών επαφών σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών, για τη διερεύνηση των προϋποθέσεων επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Στον οικονομικό τομέα, τα δύο υπουργεία Οικονομίας θα λάβουν οδηγίες για αναβάθμιση της σχετικής συνεργασίας, με έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Θεσσαλονίκης – Σμύρνης, στην προώθηση της σιδηροδρομικής διασύνδεσης Κωνσταντινούπολης – Θεσσαλονίκης, στην αναβάθμιση της τελωνειακής διάβασης Κήπων-Υψάλλων και στην τόνωση των επενδύσεων.
Για τον ενεργειακό τομέα, θα τονιστεί η σημασία που έχει η ενεργειακή συνεργασία για την ευρύτερη περιοχή και η ανάγκη για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα συζητηθεί η συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο του αγωγού TAP, καθώς και οι προοπτικές συνεργασίας για την επέκταση του Turkish Stream.
Θα υπογραμμισθεί η σημασία που έχει η συνεχιζόμενη συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο της δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής / μεταναστευτικής κρίσης, θα συζητηθούν οι δυνατότητες περαιτέρω μείωσης των ροών, συνεργασίας για την εξάρθρωση δικτύων διακινητών, καθώς και ο σημαντικός ρόλος της Τουρκίας στη φιλοξενία 4 εκατομμυρίων προσφύγων κυρίως από τη Συρία και το Αφγανιστάν. Θα δοθούν οδηγίες για ενίσχυση του διαύλου των υπουργών Μετανάστευσης, που θα συναντηθούν σύντομα. Θα συζητηθούν οι εξελίξεις σε σχέση με το Συριακό, καθώς και η συνεργασία στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Επίσης, θα συζητηθούν οι προοπτικές της ενταξιακής πορείας της γείτονος, της συνεργασίας της με την Ε.Ε. σε σειρά-τομείς και της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. – Τουρκίας.
Εκτός από τη συνάντηση με τον Ερντογάν, αυτό που ξεχωρίζει στην επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία είναι η ανακοίνωση πως την Τετάρτη το πρωί ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί την Αγία Σοφία και αργότερα θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. Θα είναι η πρώτη φορά που Ελληνας πρωθυπουργός επισκέπτεται την Αγία Σοφία που σήμερα είναι μουσείο, αλλά και τη Σχολή, που παραμένει κλειστή από το 1971.
Ο Α. Τσίπρας θα αναχωρήσει από την Κωνσταντινούπολη αργά το βράδυ της Τετάρτης αφού συναντηθεί με τους εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, όπου στεγάζεται το γενικό προξενείο της Ελλάδας.
Αναλυτικά το πρόγραμμα της επίσκεψης του κ. Τσίπρα:
Τρίτη 5 Φεβρουαρίου
16:00 Άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο και συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Φουάτ Οκτάι.
16:45 Συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και εν συνεχεία διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.
18:50 Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τους εκπροσώπους του Τύπου.
19:30 Δείπνο παρατιθέμενο από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού.
Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου
09:15 Επίσκεψη και ξενάγηση του Πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.
11:30 Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου αφού ξεναγηθεί θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο.
18:30 Συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.