Όταν το φασιστικό καθεστώς του «κορόιδου των Ελλήνων» Μπενίτο Μουσολίνι κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας, 28η Οκτωβρίου 1940, το ποδόσφαιρο έπαιξε το δικό του, σπουδαίο αντιστασιακό ρόλο κι έδωσε στην πατρίδα το αίμα του από την πρώτη στιγμή στα αλβανικά εδάφη, μέχρι και που ξεκουμπίστηκαν οι Γερμανοί από την Ελλάδα το ’44.
Οι ποδοσφαιριστές και τω καιρώ εκείνω αποτελούσαν αντικείμενο λατρείας για τον κόσμο. Όταν μαθεύτηκε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ότι στο μέτωπο της Αλβανίας έχασαν τη ζωή τους ο μέγας γκολτζής του Παναθηναϊκού Μίμης Πιερράκος, ο Νίκος Σωτηριάδης του ΠΑΟΚ κι ο Μάνθος Ματθαίου του Άρη, ο ελληνικός λαός κράτησε βαθιά μέσα του αυτές τις απώλειες. Τότε ήταν που άρχισε η ιδέα της αντίστασης από το ίδιο το ποδόσφαιρο…
Άνοιξη του 1942 κι η γερμανική μπότα επιτρέπει τα ποδοσφαιρικά παπούτσια, εκείνα τα δεμένα με σύρμα αντί για κορδόνια και με τις σκάρες από κάτω που σακάτευαν το πέλμα και τη γάμπα, να παίξουν μπάλα. Παναθηναϊκός – ΑΕΚ ήταν το μεγάλο ματς στη «Λεωφόρο», που τότε έγινε η «σπίθα» της αντίστασης, για να μετατραπεί επί των ημερών μας σε αιτίας θανάτου μεταξύ «πράσινων» και κόκκινων». Τι θα είχε να πει αυτή η «Λεωφόρος», έτσι κι άνοιγε μια μέρα το στόμα της…
Τίγκα το γήπεδο από 16.000 Έλληνες. Προσέτρεξαν στο κάλεσμα δυο τρανών σε αξία ποδοσφαιριστών, του Κλεάνθη Μαρόπουλου της ΑΕΚ και του Τάσου Κρητικού του Παναθηναϊκού. Αρχηγοί κι οι δυο. Οι θεατές θα έδιναν κάτι από το υστέρημά τους και τα έσοδα θα πήγαιναν στο «Σωτηρία» για τους φυματικούς. Το έκανε συχνά – πυκνά κι ο Πανιώνιος με τέτοια φιλικά. Για το νοσοκομείο, αλλά και την επισκευή του θρυλικού αντιτορπιλικού «Έλλη», που χτυπήθηκαν από ιταλικό υποβρύχιο στη Τήνο.
Οι Γερμαναράδες, αφού όρισαν δικό τους διαιτητή (σήμερα τον λένε «επίτροπο»), ένα καθίκι Αυστριακό λοχία, αποφάσισαν να πάρουν αυτοί όλες τις εισπράξεις!!! Σας θυμίζει τίποτα; Για τις εισπράξεις – αφαίμαξη επί των ημερών μας, ίσως;
Ο Μαρόπουλος κι ο Κρητικός αποφάσισαν να μην παίξουν, αφού οι Γερμανοί θα έπαιρναν τις εισπράξεις! Επιδεικτικά μάλιστα. Βγήκαν κανονικά στον αγωνιστικό χώρο κανονικά κι αμέσως την κοπάνησαν για την κερκίδα και εξήγησαν στους θεατές το πώς και το γιατί.
Ας αφήσουμε έναν πραγματικό Έλληνα Κλεάνθη Μαρόπουλο να διηγηθεί την συνέχεια, όπως την περιέγραψε λίγο πριν φύγει από τη ζωή το 1991: «Αυτό που επακολούθησε δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε. Αγανακτισμένοι οι φίλαθλοι όρμησαν στον αγωνιστικό χώρο και κυριολεκτικά δεν άφησαν τίποτε όρθιο. Οι ξύλινες εξέδρες ξηλώθηκαν, τα δοκάρια ξεριζώθηκαν, συνθήματα υπέρ των ποδοσφαιριστών ακούστηκαν. Τα επεισόδια πήραν έκταση και γρήγορα σχηματίστηκε αντιφασιστική διαδήλωση που έφτασε μέχρι την Ομόνοια. Οι φίλαθλοι- διαδηλωτές διαλύθηκαν μόνο με την εμφάνιση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής». Αγανακτισμένοι και δυνάμεις κατοχής. Σήμερα, κάποιοι λείπουν, όχι οι (οικονομικές) δυνάμεις κατοχής. Άλλοι…
Και ξέρετε ποιος ήταν διευθυντής της «Λεωφόρου» τότε; Ο Αντώνης Βρεττός, ένας ήρωας. Αυτός που σήκωσε τη σημαία της ελευθερίας στο γήπεδο για να την δουν και να πάρουν θάρρος κι ελπίδα, οι εκατοντάδες φυλακισμένοι – βασανισμένοι – εξαντλημένοι των ναζί απέναντι στις φυλακές Αβέρωφ. Ένας από αυτούς, ο μεγάλος άσος της ΑΕΚ Σπύρος Κοντούλης, σκοτώθηκε στης Καισαριανής τον τοίχο, γιατί οργάνωνε σαμποτάζ κατά των Γερμανών. Είχε κι ευφράδεια λόγου, λένε και ξεσήκωνε το λαό.
Ο Γιώργος Ιβανόφ, πιθανόν να μην είναι γνωστός στους νεοέλληνες, ούτε στους οπαδούς του Ηρακλή, έστω κι αν κάθονται κάθε εβδομάδα στην κερκίδα του «Ιβανώφειου». Βλέπετε η σύγχρονη ιστορία που χαρακτηρίζει τον ξεριζωμό… συνωστισμό στην προκυμαία της Σμύρνης, δεν έχει πολύ χώρο για τον Ιβανόφ που ίδρυσε αντιστασιακή οργάνωση και μαζί με τον Μιχάλη Παπάζογλου του Παναθηναϊκού τίναξαν στον αέρα 30 γερμανικά αεροπλάνα στο ναύσταθμο.
Ο Παπάζογλου συνελήφθη και δραπέτευσε με τη βοήθεια του Καλαφάτη, ιδρυτή του Παναθηναϊκού στο ποδόσφαιρο και του Γιαννάτου, ιδρυτή του μπασκετικού Παναθηναϊκού.
Δυο θρυλικοί παίκτες, θρυλικές μορφές του αντιστασιακού αγώνα ήταν ο τερματοφύλακας του Ολυμπιακού Αχιλλέας Γραμματικόπουλος κι ο μέγας γκολτζής Μίμης Πιερράκος.
Η αναγγελία του θανάτου του Πιερράκου, φόρτωσε με αγανάκτηση τον φίλαθλο κόσμο στην Αθήνα. όπως και στην Θεσσαλονίκη, όπως και ο χαμός του Νίκου Σωτηριάδη του ΠΑΟΚ και των τριών του Ολυμπιακού Βόλου, Κυριάκου Μαυραντζούλη, Νίκου Μαλαβέτα και Φάνη Σωτηρίου. Οι οπαδοί του Άρη εξερράγησαν στο άκουσμα της είδησης ότι ο πρόεδρός τους Μάνθος Ματθαίου έπεσε νεκρός.
Στην Καλαμάτα, εκτυλίχθηκαν σκηνές παρόμοιες μ’ αυτές του γηπέδου της Δυναμό Κιέβου, όπου οι Γερμανοί καθάριζαν τους αντιπάλους τους, επειδή είχαν χάσει σε φιλικό ματς! Τι έγινε στην Καλαμάτα; Οι Γερμανοί βαρέθηκαν να παίζουν φιλικά και να κερδίζουν τους Ιταλούς και διέταξαν τους ντόπιους να φτιάξουν ομάδα. Πράγματι, δυο παικταράδες, οι αδερφοί Αλησμόνη, έφτιαξαν μια ομάδα και σάρωσαν τους Γερμανούς, σκορπίζοντας ρίγη συγκίνησης στους θεατές κι ελπίδα ξεφορτώματος!
Ο διοικητής διέταξε επαναληπτικό και τοποθέτησε ένα μυδράλιο πίσω από την ελληνική εστία. Η Καλαμάτα έχασε 3-2 κι αυτοί έχασαν τον πόλεμο. Ο κόσμος σ’ όλη την Ελλάδα, που γνώριζε και λάτρευε τους ποδοσφαιριστές, έσφιξε περισσότερο τα χείλη κι έβγαλε μεγαλύτερο στεναγμό…
Και στον Πειραιά; Εκεί μόλις μαθεύτηκε η συγκλονιστική ιστορία, του Στέλιου Αναματέρου, που σκοτώθηκε σε μάχη στα Εξάρχεια, αλλά και του θρυλικού Νίκου Γόδα που μεταξύ άλλων συμμετείχε ως λοχαγός στη μάχη της Κοκκινιάς, έγινε επανάσταση πρώτα του μυαλού, που εξελίχθηκε σε μίσος των χεριών. Τότε βγήκαν περισσότεροι στην αντίσταση κατά των Γερμανών.
Η ιστορία αντίστασης των ποδοσφαιριστών στη γερμανική κατοχή έχει αρχή, αλλά δεν έχει τέλος. Πολλές, ακόμα, ιστορίες είναι θαμμένες. Ο ιστορικός του μέλλοντος, όμως, μάλλον δεν θα έχει να γράψει τίποτα για το σήμερα…