O σερ Κιρ Στάρμερ θα γίνει σήμερα ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, με το Κόμμα των Εργατικών να βρίσκεται σε τροχιά μιας μαζικής νίκης στις βουλευτικές εκλογές, σύμφωνα με το exit poll και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, που δείχνουν μία ιστορική ήττα για τους Συντηρητικούς του Ρίσι Σούνακ.
Το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα αναδείχθηκε και τυπικά νικητής και αναμένεται ότι θα κερδίσει 408 από τις 650 βουλευτικές έδρες στο Κοινοβούλιο, ανατρέποντας δραστικά τις αριθμητικές ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί πριν από πέντε χρόνια, όταν και κατέγραψε τη χειρότερη εκλογική απόδοσή του από το 1935.
Το εκλογικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα δώσει στους Εργατικούς πλειοψηφία 166 εδρών, κατεβάζοντας την αυλαία των συντηρητικών κυβερνήσεων, οι οποίες για 14 χρόνια κυβέρνησαν τη Βρετανία.
«Η αλλαγή ξεκινά από τώρα», δήλωσε υπερήφανος ο σερ Κιρ Στάρμερ, σε σύντομη ομιλία του στις 7 το πρωί ώρα Ελλάδος (5 π.μ. ώρα Λονδίνου), αποδεχόμενος τη μεγάλη πρόκληση της εξουσίας στη χώρα μετά τις πρώτες εκλογές ύστερα από την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ηδη, με βάση τα δεδομένα, από τις 559 από τις 650 περιφέρειες, οι Εργατικοί έχουν κερδίσει 378 έδρες, οι Συντηρητικοί μόλις 92, και το Κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών 53, ενώ στη Βουλή των Κοινοτήτων εισέρχεται για πρώτη φορά και το ακροδεξιό Κόμμα της Μεταρρύθμισης (Reform UK), του πρωταιτίου του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, που εκλέγεται στο βρετανικό Κοινοβούλιο για πρώτη φορά ύστερα από επτά αποτυχημένες προσπάθειες.
Τα αποτελέσματα σημαίνουν την είσοδο των Συντηρητικών σε μεγάλη κρίση ύστερα από 14 ταραγμένα χρόνια στην εξουσία, καθώς όχι μόνο οδηγούν πιθανότατα στην έξοδο από την ηγεσία τον απερχόμενο πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ, αλλά και πολλά επιφανή στελέχη του δεξιού κόμματος της Βρετανίας έχουν αποτύχει να εκλεγούν βουλευτές, πράγμα που τους εμποδίζει να θέσουν υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος.
Ο κ. Σούνακ αναγνώρισε νωρίς το πρωί τη νίκη των Εργατικών στις εκλογές και ενημέρωσε πως επικοινώνησε ήδη με τον Κιρ Στάρμερ για να τον συγχαρεί.
Ολική ανατροπή
Πρόκειται ουσιαστικά για ολική ανατροπή του εκλογικού σκηνικού σε σύγκριση με το 2019, όταν ο Μπόρις Τζόνσον είχε ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων και ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε οδηγήσει τους Εργατικούς στη χειρότερη επίδοσή τους από το 1935.
Για πρώτη φορά μετά τον Γκόρντον Μπράουν (2007-2010), ο αριθμός 10 της Ντάουνινγκ Στριτ θα έχει ένοικο έναν Εργατικό, τον Κιρ Στάρμερ, ο οποίος οδήγησε το κόμμα του σε θρίαμβο, εξασφαλίζοντας ευρεία πλειοψηφία στο νέο Κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη πρόβλεψη που μεταδίδει το BBC, οι Εργατικοί θα εξασφαλίσουν 408 από τις συνολικά 650 στη Βουλή των Κοινοτήτων. Το Συντηρητικό Κόμμα καταλαμβάνει 136 έδρες, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 66, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας 8, το Reform UK 4 έδρες και τα υπόλοιπα κόμματα 28.
Βασικό στοιχείο της εκλογής της 4ης Ιουλίου είναι ο κατατεμαχισμός των ψήφων, αφού ενισχύθηκαν περισσότερο τα μικρότερα κόμματα, ενώ η ψήφος στη Δεξιά μοιράστηκε μεταξύ των Τόρις και του Reform UK.
Οι περισσότεροι εκλογείς εμφανώς γύρισαν την πλάτη στους Συντηρητικούς, επιλέγοντας να τους τιμωρήσουν για τη διακυβέρνηση των τελευταίων πέντε ετών, αφού έδωσαν μόλις μία με δύο ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες στους Εργατικούς από τις προηγούμενες εκλογές, αλλά αφαίρεσαν από τη δύναμη των Τόρις ούτε λίγο ούτε πολύ 20 ποσοστιαίες μονάδες.
Με βάση τα στοιχεία από τις 528 από τις 650 (μονοεδρικές πάντα) περιφέρειες στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Εργατικό Κόμμα λαμβάνει περίπου το 36% των ψήφων έναντι μόλις 23% που παίρνουν οι Συντηρητικοί, και 11% που συλλέγουν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες – που επίσης κατήγαγαν νίκη με την πολύ μεγάλη άνοδο από οκτώ σε 66 βουλευτές.
Τελικά ο κ. Σούνακ κατόρθωσε να εξασφαλίσει τη δική του βουλευτική έδρα στη βόρεια Αγγλία, δεν έγινε όμως το ίδιο για μια πλειάδα υπουργών και στελεχών πρώτης γραμμής που απέτυχαν ακόμη και να εκλεγούν βουλευτές.
Σε μια εκλογική βραδιά που θυμίζει έντονα τη συντριβή των Τόρις το 1997 όταν αναδεικνυόταν πρωθυπουργός ο Τονι Μπλερ, εκτός της Βουλής των Κοινοτήτων μένουν πλέον κορυφαίοι Συντηρητικοί και επίδοξοι διάδοχοι του κ. Σούνακ, όπως η Πένι Μόρντοντ, ο Γκραντ Σαπς, ο Ντέιβιντ Ντέιβις, ο Τζέικομπ Ρις-Μογκ και άλλοι.
Πανωλεθρία για τους Τόρις σε όλη τη Βρετανία
Συνολικά πάνω από 30 υπουργοί και υφυπουργοί της κυβέρνησης Σούνακ έχουν ήδη μείνει εκτός της Βουλής των Κοινοτήτων με βάση τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα.
Στη Σκωτία οι Τόρις εκλέγουν με βάση τα μέχρι στιγμής στοιχεία μόλις έναν βουλευτή κι ενώ απομένουν εννέα περιφέρειες να δώσουν τα στοιχεία τους. Οι Εργατικοί αναδεικνύουν 37 βουλευτές, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας επτά και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες τρεις.
Παράλληλα οι Συντηρητικοί έχασαν όλες τους τις έδρες στην Ουαλία, όπου η δύναμή τους εξαϋλώθηκε. Εκεί οι Εργατικοί εκλέγουν τουλάχιστον 27 βουλευτές και το τοπικό Κόμμα της Ουαλίας (Πλάιντ Κούμρι) τουλάχιστον τέσσερις.
Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να δρομολογήσουν άμεσα τη διαδικασία επιλογής νέας ηγεσίας για τους Συντηρητικούς, που κατά τους παρατηρητές θα είναι πολύ δύσκολο να ανακάμψουν ακόμη και ύστερα από τέσσερα με πέντε χρόνια, όποτε γίνουν οι επόμενες βουλευτικές εκλογές (κανονικά διεξάγονται ανά πενταετία, αλλά αυτή σπανίως εξαντλείται).