Μπλόκο στην άμεση εκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ -αλλά και της Αλβανίας- τέθηκε σήμερα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Λουξεμβούργο από τη Γαλλία και την Ολλανδία.
Οι υπουργοί Εξωτερικών αποφάσισαν ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να γίνει υπό προϋποθέσεις το 2019 και όχι άμεσα, όπως ήλπιζε η Αθήνα. Ο λόγος είναι πως οι δύο χώρες διαπιστώνουν έλλειψη μεταρρυθμίσεων στον τομέα της δικαιοσύνης, στη διαφθορά και στο οργανωμένο έγκλημα.
Στο γαλλο-ολλανδικό «μπλόκο» προσχώρησε και η Δανία που ζήτησε την αναβολή της λήψης της απόφασης.
Σύμμαχος των Σκοπίων ο Κοτζιάς
Ο βασικός σύμμαχος των Σκοπίων δεν ήταν άλλος από τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, ο οποίος σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες έδωσε μία πολύ έντονη μάχη θέλοντας να άρει τις αμφιβολίες των υπουργών Εξωτερικών και να καταφέρει την έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας στην ΕΕ για την ΠΓΔΜ, μετά την ονοματολογική, σύμφωνα κάτι το οποίο δεν επιτεύχθηκε.
Οπως είπε ο κ. Κοτζιάς «υπήρξαν δύο διαφορετικές γραμμές, οι 25 που θέλουν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μέχρι το καλοκαίρι του 2019 και από την άλλη η Γαλλία, η Ολλανδία και η Δανία, που ζητούν την αναβολή τους», δήλωσε ο κ. Κοτζιάς με την λήξη του Συμβουλίου.
«Εξήγησα ότι για γεωστρατηγικούς και γεωπολιτικούς λόγους, η σημερινή κατάσταση απαιτεί τη βοήθεια στις δύο χώρες της περιοχής και όχι την αναβολή. Εξήγησα επίσης ότι η εσωτερική κατάσταση απαιτεί σταθερότητα και ασφάλεια και όχι νέα προβλήματα».
Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη η θέση της Ολλανδίας είναι ξεκάθαρη. Παρά την πολύ θετική εξέλιξη στο ονοματολογικό την οποία αναγνωρίζει, η Χάγη θεωρεί πως η ΠΓΔΜ ακόμα δεν τηρεί δύο βασικά κριτήρια για την έναρξη των διαπραγματεύσεών της, που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή του κράτους δικαίου στην χώρα, αλλά και την διοικητική της ικανότητα.
Οι παραπάνω, είναι από τους βασικούς τομείς που μία χώρα σε ενταξιακή διαδικασία πρέπει να δείξει σημαντικό πρόοδο.
«Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας στην ενταξιακή διαδικασία μόνο και μόνο επειδή το ονοματολογικό θέμα έκλεισε», έλεγε διπλωμάτης, τονίζοντας ότι η διαδικασία πρέπει να τηρηθεί και να μην υπάρχουν πολιτικά κριτήρια. Αν υπάρξει πρόοδος τους επόμενους μήνες, τότε την επόμενη χρονιά θα μπορούσαν να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες, διαμηνύουν οι Ολλανδοί.
Οπως είναι προφανές η σχετική απόφαση αναβολής δυσκολεύει αρκετά το έργο του πρωθυπουργού των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ, ενόψει του δημοψηφίσματος για το ονοματολογικό, καθώς υπονομεύει το επιχείρημα προς το εσωτερικό του ακροατήριο, ότι η αλλαγή ονόματος θα ανοίξει αμέσως το δρόμο προς την ΕΕ. Ετσι, το ενδιαφέρον στρέφεται στο ΝΑΤΟ και την αναμονή πρόσκλησης στα τέλη Ιουνίου.
Αντίδραση από το Βερολίνο
Το γαλλο-ολλανδικό «μπλόκο» προκάλεσε την αντίδραση της Γερμανίας, η οποία κάλεσε τις δύο χώρες να επιτρέψουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο της προσπάθειας σταθεροποίησης των δυτικών Βαλκανίων.
Σημειώνεται ότι το Παρίσι και η Χάγη τάχθηκαν κατά της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, με την Γαλλία να επιμένει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να μεταρρυθμίσει τους θεσμούς της, πριν αποφασίσει να εντάξει νέα μέλη. Ομως, άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπό την ηγεσία της Γερμανίας υποστηρίζουν την ένταξη των έξι χωρών των δυτικών Βαλκανίων με στόχο την αύξηση της επιρροής της Ενωσης, σε μία περιοχή όπου η ανάμειξη της Ρωσίας είναι όλο και πιο έντονη.
«Η γερμανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Αλβανία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας στην πορεία τους προς την Ευρωπαϊκή Ενωση», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μίχαελ Ροτ, προσερχόμενος σε συνάντηση με τους ομολόγους του στο Λουξεμβούργο.
«Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε το πράσινο φως. Θα ενθάρρυνα τους φίλους μας στην Ολλανδία και την Γαλλία να μας ακολουθήσουν», δήλωσε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι η σταθερότητα είναι υψίστης σημασίας για τα Βαλκάνια.
Η Αλβανία, η Βοσνία, το Κόσοβο, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο και η Σερβία προσβλέπουν σε ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ενώ οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Σερβία και το Μαυροβούνιο βρίσκονται σε εξέλιξη, η Αλβανία, μέλος του ΝΑΤΟ, και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, θεωρούσαν πως βρίσκονται ένα βήμα πιο μπροστά, όμως το σημερινό «μπλόκο» τις προσγείωσε απότομα.
Οι πρεσβευτές των χωρών της ΕΕ που προετοίμασαν τη σημερινή σύνοδο δεν κατόρθωσαν να συντάξουν κείμενο συμφωνίας για να υπογραφεί από τους υπουργούς.
Περισσότερο σύνθετη η περίπτωση της Αλβανίας
Η περίπτωση της Αλβανίας είναι περισσότερο περίπλοκη, καθώς το Παρίσι και η Χάγη επικαλούνται έλλειψη δικαστικών μεταρρυθμίσεων, ενδημική διαφθορά και οργανωμένο έγκλημα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει ότι η Αλβανία και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχουν σημειώσει πρόοδο ως προς τα θέματα αυτά.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο, ανάμεσά τους και η Αυστρία που αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ από τον Ιούλιο, θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ ότι ο δρόμος προς την Ευρωπαϊκή Ενωση παραμένει ανοικτός, ειδικότερα αφού η ΠΓΔΜ ενδέχεται να γίνει δεκτή στην Ατλαντική Συμμαχία τον Ιούλιο.
«Εχει καταγραφεί πολλή πρόοδος. Αυτό ενισχύει την θέση μας ότι τα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να έχουν μία ξεκάθαρη προοπτική ένταξης», δήλωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκών υποθέσεων της Αυστρίας Γκέρνοτ Μπλούμελ.