Με μια προκλητική ανακοίνωση, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας αντέδρασε στη στρατηγική αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας, έπειτα από ημέρες αφωνίας.
«Οι μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις της Ελλάδας για τη θαλάσσια δικαιοδοσία και τον εναέριο χώρο είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Είναι όνειρο θερινής νυκτός ότι η Ελλάδα μπορεί να μας κάνει να αποδεχτούμε αυτές τις διεκδικήσεις, οι οποίες αμφισβητούνται και από τη διεθνή κοινότητα, διαμορφώνοντας διμερείς στρατιωτικές συμμαχίες εναντίον της Τουρκίας, με τρόπο που βλάπτει τη Συμμαχία του ΝΑΤΟ», σημειώνει αρχικά το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας και συνεχίζει:
«Τέτοιες μάταιες προσπάθειες θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο την αποφασιστικότητά μας να προστατεύσουμε τόσο τα δικά μας δικαιώματα όσο και τα δικαιώματα της ΤΔΒΚ στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Αντί για συνεργασία, η πολιτική εξοπλισμών, απομόνωσης και αποξένωσης της Τουρκίας από την Ελλάδα είναι μια προβληματική πολιτική που θα βλάψει την ίδια και την ΕΕ, της οποίας είναι μέλος, και θα απειλήσει την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα».
Τα μηνύματα της Αθήνας και η «στριμωγμένη» Άγκυρα
Παρά την αντίδραση της Άγκυρας που δείχνει… εκνευρισμό και αμηχανία, οι δίαυλοι επικοινωνίας δεν έχουν καταρρεύσει και έτσι την επόμενη εβδομάδα – πιθανότατα την Τρίτη- οι αντιπροσωπείες Ελλάδας και Τουρκίας ετοιμάζονται για τον 63o γύρο των διερευνητικών επαφών.
Ο πήχης των προσδοκιών παραμένει χαμηλά, ωστόσο γίνεται ένα βήμα για την βελτίωση του κλίματος καθώς έχουν μεσολαβήσει έξι μήνες από την τελευταία συνάντηση. Να σημειωθεί πως από την ελληνική πλευρά αναμένεται και αυτή τη φορά να δώσει το παρών ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης, ενώ αλλαγές θα υπάρξουν στα υπόλοιπα πρόσωπα.
Την ίδια στιγμή ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναζητά μεν συμμάχους στη διεθνή σκηνή – χθες βρέθηκε στη Ρωσία – αλλά δεν δείχνει διατεθειμένος να χαμηλώσει τους τόνους. Επισήμως αποφεύγονται τα σχόλια για την ελληνογαλλική συμφωνία, με την Άγκυρα να συνεχίζει πάντως την εμπρηστική ρητορική αλλά και τις παραβιάσεις του εθνικού μας εναέριου χώρου.
Από την πλευρά της η Αθήνα εκπέμπει μηνύματα με πολλούς αποδέκτες. Ως προς την Τουρκία αυτό που επισημαίνεται είναι πως υπάρχουν μεγάλες διαφορές σε πολλά θέματα, αλλά θα πρέπει να υπάρχει τρόπος επίλυσης αυτών των διαφορών μέσω διαλόγου. Ο πρωθυπουργός έχει τονίσει πως δεν θα μπούμε σε κούρσα εξοπλισμών, ωστόσο σημειώνει πως «θα υπερασπιστούμε τα εδάφη μας, την εδαφική μας ακεραιότητα, την κυριαρχία μας, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Και για να το πράξουμε χρειαζόμαστε μια ισχυρή αποτρεπτική δυνατότητα».
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο αυτό που επισημαίνεται είναι πως η συμφωνία με την Γαλλία ενισχύει το υφιστάμενο πλέγμα συμμαχιών της Ελλάδας, ενώ παράλληλα λειτουργεί συμπληρωματικά στο NATO (δίχως να υπονομεύει ή να υποβαθμίζει την ευρω-ατλαντική συμμαχία). Ωστόσο υπάρχει ένα θέμα: το NATO δεν έχει ξεκαθαρίσει εάν το Άρθρο 5 περί συλλογικής ασφάλειας -που ορίζει ότι η επίθεση εναντίον ενός μέλους ισοδυναμεί με επίθεση εναντίον όλων των συμμάχων- εφαρμόζεται σε περίπτωση που ο επιτιθέμενος αποτελεί μέρος της Συμμαχίας.
Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του κ. Μητσοτάκη στο Athens Democracy Forum πως «υποχρέωση μου είναι να υπερασπιστώ τη χώρα μου και να συγκροτήσω τις απαραίτητες συμμαχίες, πέρα και πάνω από τις ρυθμίσεις ασφαλείας που έχουμε ήδη. Έχουμε υποχρέωση να διασφαλίσουμε ότι έχουμε την δυνατότητα να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας. Αλλά, ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, προσθέτουμε πόρους στη διατλαντική μας συμμαχία» .