Τα δεδομένα για τις θρομβώσεις που σχετίζονται με μερικά εμβόλια

Μετά το εμβόλιο της Οξφόρδης/AstraZeneca (AZ), ήρθε η σειρά του μονοδοσικού εμβολίου της Johnson & Johnson (J&J), καθώς ανακοινώθηκε η αναστολή χορήγησής του στις ΗΠΑ έπειτα από την εμφάνιση έξι περιστατικών θρομβώσεων (ενός θανατηφόρου) μεταξύ των περίπου 7,2 εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν κάνει αυτό το εμβόλιο στη χώρα. Πάντως, ακόμη κι αν αποδειχθεί κάποια σχέση -κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη- η αναλογία είναι μικρότερη από ένα περιστατικό ανά εκατομμύριο εμβολιασμών με J&J, κατά πολύ μικρότερη από την πιθανότητα να αρρωστήσει κανείς με Covid-19.

Είχε προηγηθεί η συσχέτιση παρόμοιων και εξίσου πολύ σπάνιων περιστατικών θρόμβωσης με το εμβόλιο της AstraZeneca, με συνέπεια να έχουν δημιουργηθεί προσκόμματα στα εμβολιαστικά προγράμματα αρκετών χωρών και να έχουν επιβληθεί ηλικιακοί περιορισμοί στη χρήση του (π.χ. στην Ελλάδα χορηγείται στους άνω των 30 ετών). Η αναστολή στη χορήγηση ενός εμβολίου δεν είναι κάτι ασυνήθιστο και συχνά οι έρευνες καταλήγουν ότι τα σπάνια ιατρικά περιστατικά αποτελούν συμπτώσεις και δεν σχετίζονται με το εμβόλιο. Όμως, εάν βρεθεί, όντως, κάποια συσχέτιση, τότε εκδίδονται νέες οδηγίες για το ποιος πρέπει να παίρνει το συγκεκριμένο εμβόλιο και ποιος να προσέχει.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) εκτιμά ότι στην περίπτωση της ΑΖ πρόκειται για μία ενδεχόμενη, πολύ σπάνια παρενέργεια μετά την πρώτη δόση του εμβολίου, ενώ είναι ακόμη νωρίς να εκτιμηθεί κατά πόσο κάτι ανάλογο πιθανώς ισχύει για το εμβόλιο της J&J. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το «New Scientist», οι επιστήμονες συμφωνούν ότι εάν υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι, αυτοί είναι υπερβολικά μικροί και σίγουρα πολύ μικρότεροι από τον κίνδυνο του κορωνοϊού, γι’ αυτό οι άνθρωποι δεν έχουν λόγο να διστάζουν να εμβολιαστούν. Σύμφωνα και με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών της Ελλάδας, «ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από Covid-19 είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ενδεχόμενης εκδήλωσης θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό, ιδιαίτερα σε ηλικίες μεγαλύτερες των 30 ετών».

Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο είδος θρόμβωσης των αγγείων, συνήθως στον εγκέφαλο, η οποία συνδυάζεται με χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων (θρομβοπενία) και πιθανώς αιμορραγία. Παρουσιάζεται, κυρίως, σε ανθρώπους κάτω των 60 ετών, με μεγαλύτερη συχνότητα σε γυναίκες από ό,τι άνδρες, αν και εν μέρει αυτό πιθανώς οφείλεται στο ότι μπορεί απλώς να έχουν εμβολιαστεί περισσότερες γυναίκες αναλογικά με τους άνδρες, καθώς π.χ. σε πολλές χώρες αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό του υγειονομικού προσωπικού και των εργαζόμενων στις μονάδες φροντίδας.

Προς το παρόν είναι άγνωστο γιατί οι νεότεροι φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα θρόμβωσης από ό,τι οι ηλικιωμένοι. Στην περίπτωση της J&J οι θρομβώσεις εμφανίστηκαν σε γυναίκες 18 έως 48 ετών, μέσα σε ένα χρονικό «παράθυρο» έξι έως 13 ημερών μετά τον εμβολιασμό, σύμφωνα με τον δρα Άντονι Φάουτσι, επικεφαλής επιστημονικό σύμβουλο της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Ακόμη δεν υπάρχει σίγουρη εξήγηση για την εμφάνιση της θρόμβωσης και της θρομβοπενίας, ούτε έχει βρεθεί ασφαλής τρόπος πρόβλεψης ποιος μπορεί να την εκδηλώσει. Στην περίπτωση της ΑΖ πολλοί από όσους εμφάνισαν τέτοιο πρόβλημα βρέθηκαν θετικοί σε αντισώματα, τα οποία προσκολλώνται σε ένα μόριο (PF4) που απελευθερώνεται από τα αιμοπετάλια. Υπάρχει πιθανότητα, σύμφωνα με τον δρα Αντρέας Γκραϊνάχερ του γερμανικού Πανεπιστημίου του Γκράιφσβαλντ, το εμβόλιο να πυροδοτεί -με κάποιο τρόπο- σε πολύ λίγους ανθρώπους την παραγωγή τέτοιων αντισωμάτων, τα οποία προκαλούν πολλαπλούς μικρούς θρόμβους στο αίμα, με παρεμφερή τρόπο που παρόμοια αντισώματα μπορούν να πυροδοτηθούν από τη θεραπεία με ηπαρίνη.

Πρόσφατα, μερικές χώρες εξέδωσαν οδηγίες για να γίνεται τεστ αντισωμάτων αιμοπεταλίων σε περίπτωση που κάποιος έχει συμπτώματα που παραπέμπουν σε θρομβωτικό σύνδρομο μέσα σε δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό του. Αν κάποιος βγει θετικός, θα πρέπει να κάνει την ίδια θεραπεία που δίνεται σε όποιον έχει παρουσιάσει κάτι ανάλογο μετά τη χορήγηση ηπαρίνης.

Μέχρι στιγμής, μία τέτοια πολύ σπάνια παρενέργεια έχει συσχετιστεί μόνο με εμβόλια που χρησιμοποιούν έναν αβλαβή αδενοϊό ως «όχημα» για να μεταφέρουν τις γενετικές οδηγίες στον εμβολιαζόμενο προκειμένου να πυροδοτηθεί η διαδικασία της ανοσίας (το ΑΖ περιέχει αδενοϊό από χιμπατζή και το J&J από άνθρωπο) και όχι με εμβόλια τύπου mRNA, όπως τα Pfizer/BioNTech και Moderna. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ διευκρίνισε ότι δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά εγκεφαλικής θρόμβωσης, σε συνδυασμό με χαμηλά αιμοπετάλια, μετά από τα δύο ανωτέρω mRNA εμβόλια.

«Αυτό που βλέπουμε με το εμβόλιο της J&J μοιάζει πολύ παρόμοιο με το εμβόλιο της ΑΖ. Η πιθανή αιτία, μπορούμε να εικάσουμε, είναι ένας παρόμοιος μηχανισμός που πιθανώς συμβαίνει με τα εμβόλια που χρησιμοποιούν αδενοϊό», σημείωσε ο Πολ Μαρκς της FDA. Σύμφωνα με την FDA, ένας λόγος για την αναστολή χορήγησης του μονοδοσικού εμβολίου της J&J είναι να δοθεί χρόνος στους γιατρούς να μάθουν καλύτερα πώς θα διαγιγνώσκουν και να θεραπεύουν αυτό το πολύ ασυνήθιστο θρομβωτικό σύνδρομο, εάν παρουσιαστεί.

Πάντως, το θρομβωτικό σύνδρομο είναι τόσο σπάνιο, που όσοι το εμφανίζουν, πιθανότατα έχουν κάποιον άλλο -άγνωστο έως τώρα- ιδιοσυγκρασιακό ή βιολογικό παράγοντα που τους καθιστά ευάλωτους, σύμφωνα με τον Γκραϊνάχερ. «Πρέπει να υπάρχουν ατομικοί παράγοντες που συνυπάρχουν και το πυροδοτούν. Αλλιώς θα βλέπαμε το πρόβλημα σε πολύ περισσότερους ανθρώπους, πράγμα που ευτυχώς δεν συμβαίνει», τόνισε ο ίδιος.

BEST OF SPORTS VIDEOS

ΑΘΛΟΣ HEADLINES

«Αυτή η ομάδα δεν παίζει για το σήμερα, παίζει για το πάντα»: Το συγκλονιστικό video της ΚΑΕ Ολυμπιακός για τη δεύτερη μάχη με Ρεάλ

Επειδή μία εικόνα ισούται με χίλες λέξεις κι άλλα τόσα συναισθήματα, απολαύστε το ανατριχιαστικό video της ερυθρόλευκης ΚΑΕ που περιγράφει απόλυτα το τι σημαίνει και τι πρεσβεύει ο Ολυμπιακός εντός κι εκτός παρκέ

Ολοκληρώνεται η συμφωνία του Ολυμπιακού με τον Καμπελά

Οι πρωταθλητές Ελλάδας βρίσκονται πολύ κοντά στην πραγματοποίηση της πρώτης τους μεταγραφής ενόψει καλοκαιριού, με τον πολύπειρο Γάλλο άσο να ετοιμάζει βαλίτσες για Πειραιά

Οριστικό: Τόσα εισιτήρια θα πάρουν Ολυμπιακός και ΟΦΗ για τον τελικό Κυπέλλου στο ΟΑΚΑ

Αυτός είναι ο τελικός αριθμός εισιτηρίων που θα μοιραστεί σε Ολυμπιακό και ΟΦΗ για τον τελικό της 17ης Μαΐου στο -όπως αναμένεται- σχεδόν κατάμεστο ΟΑΚΑ

Επίθεση Γιαννακόπουλου σε διαιτητές και… Ολυμπιακό: «Εγώ θα σας γα…σω όλους όπως πέρυσι» (vid)

Ο ιδιοκτήτης της ΚΑΕ ΠΑΟ επιτέθηκε με βρισιές και... απειλές στους μισούς διαιτητές της Euroleague μετά την ήττα από την Εφές ενώ τα έβαλε και με τον Ολυμπιακό τονίζοντας πως «εγώ θα σας γα...σω και φέτος όπως πέρυσι»

Οπαδός του Παναθηναϊκού έφτυσε τον Μπάνκι κατά την αποχώρησή του για τα αποδυτήρια (vid)

Προπηλακισμοί σε γυναικόπαιδα και επίθεση με φτύσιμο στον προπονητή της Εφές στο ΟΑΚΑ μετά την ήττα του Παναθηναϊκού

Τεχνική ποινή στον Γκραντ, high five στον Ναν: Γιατί οι κανονισμοί δικαιώνουν τις αποφάσεις των διαιτητών (vids)

Υπάρχει φάουλ στον Κέντρικ Ναν από τον Πουαριέ; Ήταν σωστή η τεχνική ποινή στον Τζέριαν Γκραντ για το άπλωμα του ποδιού του; Το ΤΡΙΤΟ ΗΜΙΧΡΟΝΟ του ΑΘΛΟΥ έχει όλες τις απαντήσεις

Μάκης Αγγελόπουλος κατά Euroleague: «Δεν μπορεί το 1% να διαφεντεύει όλο το ευρωπαϊκό μπάσκετ»

Η ΑΕΚ ετοιμάζεται για τη φιλοξενία του Final-4 στο...

ΣΥΡΙΖΑ για Μητσοτάκη: «Θα έπρεπε να ντρέπεται, όχι να κάνει πανηγυρικές δηλώσεις στο Υπουργείο Παιδείας»

Τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη από το Υπουργείο Παιδείας...

Ban και απαγόρευση μεταγραφών στον Ηρακλή από τη FIFA

Οριακή είναι η κατάσταση για άλλη μία σεζόν στον...

«Αυτή η ομάδα δεν παίζει για το σήμερα, παίζει για το πάντα»: Το συγκλονιστικό video της ΚΑΕ Ολυμπιακός για τη δεύτερη μάχη με Ρεάλ

Επειδή μία εικόνα ισούται με χίλες λέξεις κι άλλα τόσα συναισθήματα, απολαύστε το ανατριχιαστικό video της ερυθρόλευκης ΚΑΕ που περιγράφει απόλυτα το τι σημαίνει και τι πρεσβεύει ο Ολυμπιακός εντός κι εκτός παρκέ

Λινέτ – Σάκκαρη 0-2: Πρόκριση στον τρίτο γύρο του Madrid Open για την ανανεωμένη Μαρία

Η Μαρία Σάκκαρη έχει ανανεωθεί αγωνιστικά μετά τη νέα...

Ολοκληρώνεται η συμφωνία του Ολυμπιακού με τον Καμπελά

Οι πρωταθλητές Ελλάδας βρίσκονται πολύ κοντά στην πραγματοποίηση της πρώτης τους μεταγραφής ενόψει καλοκαιριού, με τον πολύπειρο Γάλλο άσο να ετοιμάζει βαλίτσες για Πειραιά