Η ΑΕΚ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να νιώσει φόβο μπροστά στη Σέλτικ, πριν την αποψινή πρώτη αναμέτρηση για τα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Για να είμαστε δίκαιοι ούτε το καλοκαίρι του 1994 είχαν τρομάξει με την Γκλάσγκοου Ρέιντζερς ο Ντούσαν Μπάγεβιτς και οι τότε παίκτες της «Ένωσης». Ο ελληνικός Τύπος ήταν αυτός που είχε χρίσει ακλόνητο φαβορί την πρωταθλήτρια Σκωτίας, μια και λίγες εβδομάδες νωρίτερα είχε δαπανήσει 5 εκατομμύρια λίρες για να αποκτήσει δύο καταξιωμένους ποδοσφαιριστές της εποχής. Τον Δανό μεσοεπιθετικό Μπρίαν Λάουντρουπ από τη Φιορεντίνα και τον Γάλλο αμυντικό Μπαζίλ Μπολί, από την πρωταθλήτρια Ευρώπης του 1993, Μαρσέιγ.
Η παρουσία στο ρόστερ της Ρέιντζερς κι άλλων αξιόλογων παικτών, όπως των Άγγλων Μαρκ Χέιτλι και Τρέβορ Στίβεν, αλλά και των Σκτσέζων διεθνών Άντι Γκόραμ, Άλι ΜακΚόιστ, Στιούαρτ ΜακΚολ, Ντάνκαν Φέργκιουσον και Γκόρντον Ντιούρι, με τους οποίους είχε φτάσει στην οκτάδα (τότε) του Τσάμπιονς Λιγκ την προηγούμενη περίοδο, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για ελπίδες. Την ίδια στιγμή, οι μόνες ουσιαστικές προσθήκες για την ΑΕΚ ήταν ο 33χρονος Δημήτρης Σαραβάκος, ο οποίος προερχόταν από την τραυματική εμπειρία του Μουντιάλ της Αμερικής με την Εθνική και ο άγνωστος στο ευρύ κοινό, Τιμούρ Κετσπάγια, ο οποίος έβγαζε «μάτια» στην Κύπρο με την Ανόρθωση, αλλά κανείς (πλην του Μπάγεβιτς) δεν είχε δει!
Δικαιολογημένα οι τίτλοι των εφημερίδων έκαναν λόγο για «σκωτσέζικο ντους» την επομένη της κλήρωσης ή για «όνειρο», παραμονές του πρώτου αγώνα στη Νέα Φιλαδέλφεια, στις 10 Αυγούστου 1994. Μοιραία, αυτή η αίσθηση του απόλυτου αουτσάιντερ είχε μεταλαμπαδευτεί και στους φίλους της ΑΕΚ, οι οποίοι βέβαια γνώριζαν πόσο καλή ήταν η ομάδα τους και δεν έχαναν την πίστη τους σ’ αυτήν. Γι’ αυτό και γέμισαν το γήπεδο, παρότι για πρώτη φορά στα χρονικά διεξαγόταν ευρωπαϊκός αγώνας Αύγουστο και μάλιστα νωρίς –σε μια εποχή που η οικονομική κρίση ήταν άγνωστη έννοια και πολύς κόσμος είχε πάει διακοπές.
Όταν στο 8ο λεπτό ο Κετσπάγια έσπασε το χέρι του ύστερα από μία άσχημη πτώση στο έδαφος, πολλοί βιάστηκαν να πουν ότι η γκαντεμιά δεν έλεγε να αφήσει την ΑΕΚ. Μια ΑΕΚ, όμως, που όσο περνούσαν τα λεπτά κέρδιζε μέτρα στο γήπεδο, δημιουργούσε ευκαιρίες και έκανε τη διαφημισμένη Ρέιντζερς να μοιάζει με μικρή ομάδα –σαν κι αυτές που έκανε ό,τι ήθελε η παρέα του Μπάγεβιτς στο ελληνικό πρωτάθλημα. Γκολ δεν έμπαινε, όμως, μέχρι το 44’, όταν «μίλησε» η κλάση, η πείρα, το «άστρο» αν θέλετε που ακολουθούσε τον Σαραβάκο στα ευρωπαϊκά ματς. Ύστερα από πάσα του Τσιάρτα, ο «μικρός» με σουτ στην κίνηση δεν άφησε περιθώρια αντίδρασης στον Γκόραμ.
Στο δεύτερο ημίχρονο το σκηνικό δεν άλλαξε, με την ΑΕΚ, πάντως, να έχει ρίξει λίγο ταχύτητα. Το 1-0, όμως, φάνταζε λίγο ενόψει της ρεβάνς στο «Άιμπροξ» και ο Σαραβάκος φρόντισε να το διευρύνει. Στο 70’, βρέθηκε στην πλάτη της άμυνας των Σκωτσέζων και με διπλή προσπάθεια (το πρώτο σουτ το απέκρουσε ο Γκόραμ), «έγραψε» το 2-0, με το οποίο η «Ένωση» έκανε την Ευρώπη να παραμιλάει. «Πού ήταν τόσα χρόνια αυτή η ομάδα;», αναρωτιόταν ο βετεράνος Άγγλος αμυντικός, Τέρι Μπούτσερ, ο οποίος σχολίαζε τον αγώνα για λογαριασμό του «Radio Scotland», ενώ η «Γκλάσγκοου Χέραλντ» είχε γράψει: «Ανάψτε λαμπάδα στο μπόι του Γκόραμ, που δεν φάγαμε πέντε»!
Και στη ρεβάνς
Ο δεύτερος αγώνας στη Γλασκώβη, μνημονεύεται ακόμα ως μία από τις κορυφαίες βραδιές στην ευρωπαϊκή ιστορία της ΑΕΚ. Η Ρέιντζερς δεν ήταν, σίγουρα, η υπερομάδα που είχε παρουσιάσει ο ελληνικός Τύπος, αλλά δεν ήταν σε καμία περίπτωση και αμελητέα ποσότητα. Αν δεν ήσουν σοβαρός, το 2-0 εύκολα ανατρεπόταν. Οι παίκτες του Μπάγεβιτς, όμως, δεν μάσησαν ούτε με τους 45.000 Σκωτσέζους στην κερκίδα ούτε με τη βροχή που έπεφτε καταρρακτωδώς και, υποτίθεται, θα ευνοούσε τους αντιπάλους τους.
Πάλι στο 44’ (όπως και στο πρώτο ματς), ήρθε το γκολ που έδιωξε το άγχος και από τους πιο ανασφαλείς. Ύστερα από λάθη των γηπεδούχων έξω από την περιοχή τους, ο Χρήστος Κωστής προώθησε την μπάλα στον Βασίλη Τσιάρτα και αυτός την κατάλληλη στιγμή πάσαρε στον Τόνι Σαβέβσκι, που είχε βρεθεί εκτάκτως σε θέση σέντερ φορ. Ο Σκοπιανός μέσος, ο οποίος αγωνιζόταν με ένεση στο ματς, πλάσαρε χωρίς χρονοτριβή και έστειλε την μπάλα στα δίχτυα. Και όχι μόνο αυτό: το πανηγύρισε κιόλας με την ψυχή του -πράγμα σπάνιο για εκείνον.
Η πρόκριση δεν χανόταν πια και οι χίλιοι και πλέον φίλοι της ΑΕΚ που βρίσκονταν στην κερκίδα του «Άιμπροξ», είχαν στήσει γιορτή. Το όνειρο είχε γίνει πραγματικότητα πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς και με έναν τρόπο τόσο πειστικό, που «μεγάλωνε» την ομάδα. Ο Μίμης Παπαϊωάννου έλεγε ότι η ομάδα του θύμιζε τη δική του, που είχε φτάσει έως τους «4» του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 1976-77. Και όλοι έκαναν όνειρα για ακόμα πιο μεγάλες βραδιές κόντρα στην πρωταθλήτρια Ευρώπης Μίλαν, τον Άγιαξ και τη Σάλτσμπουργκ, που (ήταν γνωστό ότι) θα ήταν αντίπαλοι της «Ένωσης» στον όμιλο. Δεν ήρθαν, αλλά δεν είναι της παρούσης να το αναλύσουμε.
Και με κόρνερ ο Τσιάρτας
Η καλή παράδοση που άρχισε να γράφεται το 1994 απέναντι στις ομάδες από τη Σκωτία, συνεχίστηκε για την ΑΕΚ με άλλες τρεις προκρίσεις. Η πρώτη επιτεύχθηκε το 2001-02 απέναντι στη Χιμπέρνιαν για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ και ήταν η πιο ζόρικη. Αν και στο πρώτο ματς η ελληνική ομάδα νίκησε 2-0 στη Νέα Φιλαδέλφεια, με γκολ των Τσιάρτα (54’, πέν.) και Νικολαΐδη (66΄), η ρεβάνς οδηγήθηκε στην παράταση, μια και οι Σκωτσέζοι πέτυχαν δύο γκολ με τον άσημο Ισπανό, Πάκο Λούνα (52’, 82’) και έβαλαν την ελληνική ομάδα σε μπελάδες.
Ο Τσιάρτας, όμως, έβγαλε… το όπλο του. Πρώτα στο 92’, μείωσε με δυνατό σουτ διαμορφώνοντας σκορ πρόκρισης για την «Ένωση». Και στο 105’ πέτυχε το πρώτο γκολ με απ’ ευθείας κόρνερ στην ιστορία των ελληνικών ομάδων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, αποτελειώνοντας τα όποια όνειρα της Χιμπέρνιαν για την ανατροπή. Η ΑΕΚ έχασε τελικά 3-2 με γκολ του Γάλλου Ζιτελί στο 115’, αλλά αυτό ελάχιστη σημασία είχε.
Επική ανατροπή, σαν σήμερα
Αν η Χιμπέρνιαν πόνεσε το 2001 από την ΑΕΚ, τι να πει κι η Χαρτς. Σαν σήμερα το 2006 στο Εδιμβούργο, στον πρώτο αγώνα για τον 3ο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ, οι Σκωτσέζοι (που είχαν στις τάξεις τους και τον Τάκη Φύσσα) προηγήθηκαν στο 62’ με γκολ του Λιθουανού Μικολιούνας και έμοιαζαν να βάζουν τις βάσεις για τη νίκη που θα τους έδινε προβάδισμα πρόκρισης. Η «Ένωση» του Λορένσο Σέρα Φερέρ, όμως, δεν είχε πει την τελευταία της λέξη.
Ο Παντελής Καπετάνος ισοφάρισε στο 89’ με μία από τις καλύτερες κεφαλιές της καριέρας του, ύστερα από συστημένη σέντρα του Σταύρου Τζιωρτζιόπουλου. Και στο 93’ ο Νίκος Λυμπερόπουλος, με ένα σουτ που αλλοιώθηκε από σώμα αντιπάλου και ξεγέλασε τον τερματοφύλακα, χάρισε στην ΑΕΚ τη νίκη. Η ρεβάνς στο Ολυμπιακό Στάδιο είχε θεωρητικά διαδικαστικό χαρακτήρα, αλλά η Χαρτς αντιστάθηκε και χρειάστηκε να μείνει με εννέα παίκτες στο 63’ για να «λυγίσει». Τελικά το ματς έληξε 3-0, με γκολ των Ζούλιο Σέζαρ (79’ πέν., 88’) και Λυμπερόπουλου (82’) και η «Ένωση» πέρασε με πανηγυρικό τρόπο στους ομίλους της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης για τελευταία, μέχρι σήμερα, φορά στην ιστορία της.
Με περιπέτεια
Τα «πέτρινα» χρόνια είχαν αρχίσει για την ΑΕΚ το 2010-11, όταν κληρώθηκε να αντιμετωπίσει την Νταντί Γιουνάιτεντ στη φάση των πλέι οφ για τους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ. Δεν ήταν δυνατόν, όμως, να χάσει την πρόκριση απέναντι σε ομάδα από τη Σκωτία. Στο πρώτο ματς στο «Πιτόντρι» νίκησε με 1-0 με γκολ του Ραφίκ Τζεμπούρ στο 11’ ύστερα από ασίστ του Νάτσο Σκόκο. Όλα θα ήταν απλά στη ρεβάνς, αν δεν είχε προκύψει το μπέρδεμα με το γήπεδο στο οποίο θα διεξαγόταν.
Η συμφωνία της διοίκησης της ΑΕΚ με τον Ερασιτέχνη Πανιώνιο «στράβωσε» όταν λίγοι οπαδοί των «κυανέρυθρων« μπήκαν νύχτα στο γήπεδο της Νέας Σμύρνης και προξένησαν ζημιές στον χλοοτάπητα, ώστε να μην μπορεί να διεξαχθεί αγώνας. Χρειάστηκε η παρέμβαση του προέδρου της ΠΑΕ Ολυμπιακός, Βαγγέλη Μαρινάκη, για να παραχωρηθεί το «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Η ΟΥΕΦΑ δέχθηκε να διεξαχθεί εκεί το ματς, αλλά χωρίς την παρουσία φιλάθλων και η ΑΕΚ πήρε την πρόκριση, αν και στα τελευταία λεπτά έπαιξε με τη φωτιά (1-1).