Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με την κλασική σκηνή «καρδιακής προσβολής» σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές.
Ενας άνθρωπος ανάμεσα στο κοινό, συνήθως σε ένα εστιατόριο, ή ένα γήπεδο ξαφνικά δεν αναπνέει σωστά, αρχίζει να τρέμει και τελικά καταρρέει. Πρόκειται για μια δραματική, τρομακτική σκηνή, αλλά η ταινία συνεχίζεται.
Το θέμα είναι πως γεγονότα σαν το παραπάνω μπορεί να συμβούν και στην πραγματική ζωή. Το να γνωρίζει κανείς τι πρέπει να κάνει αν βρεθεί μπροστά σε ένα τέτοιο περιστατικό, μπορεί να είναι σωτήριο για τη ζωή κάποιου. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να προσδιορίσουν αν αυτό που εκτυλίσσεται μπροστά τους είναι μια καρδιακή προσβολή ή μια καρδιακή ανακοπή.
Ενώ συνήθως οι άνθρωποι χρησιμοποιούν εναλλακτικά αυτούς τους δύο όρους, θεωρώντας ότι είναι το ίδιο ακριβώς πράγμα, στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές καταστάσεις. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να μπορείτε να τις ξεχωρίσετε.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ καρδιακής ανακοπής και καρδιακής προσβολής
Ο απλούστερος τρόπος για να τα ξεχωρίσετε μέσα στο μυαλό σας είναι να σκεφτείτε την καρδιακή προσβολή ως ένα πρόβλημα κυκλοφορίας (μια μπλοκαρισμένη αρτηρία σταματά τη ροή αίματος σε μέρος της καρδιάς), ενώ η καρδιακή ανακοπή είναι ένα ηλεκτρικό πρόβλημα (μια ηλεκτρική δυσλειτουργία σταματά εντελώς τον καρδιακό παλμό).
Κατά τη διάρκεια της καρδιακής προσβολής, μια αρτηρία που προμηθεύει την καρδιά με αίμα, μπλοκάρεται. Κάτι που μπορεί να οφείλεται σε διάφορα θέματα υγείας, όπως το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση ή η χοληστερόλη, η παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης ή η κακή διατροφή. Ξαφνικά, η καρδιά δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο, έτσι ώστε μέρος της καρδιάς αρχίζει να πεθαίνει. Ενώ η καρδιά δεν έχει σταματήσει να χτυπάει εντελώς, όσο περισσότερο διάστημα μείνει χωρίς θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ζημιά.
Η καρδιακή ανακοπή, από την άλλη πλευρά, συμβαίνει όταν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς δυσλειτουργεί, πράγμα που προκαλεί ακανόνιστο καρδιακό παλμό, γνωστό ως αρρυθμία. Αυτή η κατάσταση κάνει την καρδιά να σταματά απότομα να αντλεί αίμα στον εγκέφαλο, τους πνεύμονες και άλλα ζωτικά όργανα, πράγμα που σημαίνει πως η επιβίωση κρέμεται από μία κλωστή, αν δεν λάβει ο ασθενής άμεση βοήθεια.
Στην καρδιακή ανακοπή το 92% των ανθρώπων πεθαίνουν πριν ακόμα φτάσουν στο νοσοκομείο. Στατιστικά, μόλις το 6% των ατόμων που έχουν υποστεί καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου, μπορεί να επιβιώσει. Ομως, ακόμα και από αυτό το 6%, δεν είναι γνωστό σε πόσους ανθρώπους αποκαθίσταται η κατάσταση της υγείας τους στο βαθμό που την είχαν πριν την ανακοπή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της καρδιακής ανακοπής
Γνωρίζουμε πλέον ότι καρδιακή προσβολή και καρδιακή ανακοπή είναι δύο διαφορετικές καταστάσεις. Πώς όμως μπορούμε να τις ξεχωρίσουμε όταν συμβαίνουν ακριβώς μπροστά μας; Πρώτον, μια καρδιακή προσβολή θα παρουσιάσει διαφορετικά συμπτώματα σε σύγκριση με την καρδιακή ανακοπή. Αυτά περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος, δυσφορία σε άλλες περιοχές του ανώτερου τμήματος του σώματος, δύσπνοια, κρύο ιδρώτα και εμετό. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι άμεσα, αλλά συνήθως δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου και ακόμα και μερικές ημέρες ή εβδομάδες πριν από μια πραγματική καρδιακή προσβολή, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία.
Ο πόνος στο στήθος εξακολουθεί να είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα, αλλά οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν πόνο κάπου αλλού, όπως το χέρι, ο λαιμός, η πλάτη ή μια αίσθηση εντυπωσιακής κόπωσης και ζάλης. Αυτός είναι και ο λόγος που δυστυχώς πολλές γυναίκες αλλά και οι οικείοι τους πολλές φορές παρερμηνεύουν τα συμπτώματα, αφού δεν είναι τα κλασικά συμπτώματα καρδιακής προσβολής που παρουσιάζουν οι άνδρες, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη θνησιμότητα στις γυναίκες σε περίπτωση καρδιακής προσβολής.
Στην περίπτωση της καρδιακής ανακοπής, όμως, μπορεί να μην αισθανθείτε καθόλου συμπτώματα μέχρι αυτή να συμβεί. Μια καρδιακή ανακοπή μπορεί να συμβεί όταν ένα φαινομενικά φυσιολογικό άτομο πέφτει ξαφνικά και σταματά να αναπνέει και να κινείται, επειδή το αίμα έχει σταματήσει να κυκλοφορεί. Μπορεί να μην έχει καθόλου συμπτώματα ή να μην αισθάνεται καλά για μόλις λίγα δευτερόλεπτα προτού συμβεί η ανακοπή. Πρόκειται για ένα ανησυχητικό, ξαφνικό συμβάν.
Θα αναρωτηθείτε εύλογα: Πώς μπορώ να ξέρω ότι δεν είναι μόνο λιποθυμία;
Εάν κάποιος λιποθυμήσει, ας πούμε από μια ζαλάδα ή έναν ίλιγγο, θα πέσει αργά, θα εξακολουθεί να αναπνέει και το δέρμα του θα έχει κανονικό χρώμα. Αλλά αν κάποιος πέσει κάτω λόγω καρδιακής ανακοπής, τότε πέφτει γρήγορα, δεν αναπνέει, ούτε κινείται και θα αρχίσει πολύ γρήγορα να μελανιάζει.
Τι να κάνετε αν δείτε κάποιον που έπαθε καρδιακή ανακοπή
Εάν δείτε κάποιον που έπεσε λόγω καρδιακής ανακοπής, καλέστε αμέσως τις Πρώτες Βοήθειες και ξεκινήστε αμέσως καρδιοπνευμονική ανάνηψη (CPR). Είναι ζωτικής σημασίας να αντιδράσετε γρήγορα, γιατί κάθε λεπτό χωρίς CPR οι πιθανότητες επιβίωσης πέφτουν κατά 10%.
Τα τρία βήματα που πρέπει να γνωρίζετε:
- Ελέγξτε αν ο ασθενής ανταποκρίνεται αγγίζοντας τον ώμο του, αναζητώντας σημάδια αναπνοής ή κίνησης.
- Καλέστε τις Πρώτες Βοήθειες αμέσως μόλις αντιληφθείτε ότι δεν ανταποκρίνεται.
- Ξεκινήστε θωρακική συμπίεση μόνο με τα χέρια. Με τα χέρια σας αρμονικά τοποθετημένα στο στήθος του ασθενή και με τις παλάμες ανοιχτές πιέστε γρήγορα και δυνατά στο κέντρο του στήθους με το κάτω μέρος της παλάμης. Στόχος είναι να πιέσετε κατά 3 με 5 εκατοστά (σε ενήλικα) και μετά να διακόψετε για να επιτρέψετε να κυλήσει το αίμα στην καρδιά. Μετρήστε δυνατά σε κάθε ώση κάνοντας συνολικά 15 πιέσεις με τακτικό ρυθμό περίπου 2 ανά δευτερόλεπτο.