Ο Πέτρος Κόκκαλης δήλωσε τις προάλλες πως δεν τον εκφράζει «η νέα λογική του Ολυμπιακού». Θα μπορούσε να το έχει πει νωρίτερα βεβαίως, ο ίδιος ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειάς του. Αυτό προέκυπτε εύγλωττα από τις πράξεις και τις επιλογές του Σωκράτη Κόκκαλη εδώ και κάμποσο καιρό, σημειολογικά ωστόσο αυτή η δήλωση έχει τη σημασία της.
Η οικογένεια Κόκκαλη αποφάσισε να αποστασιοποιηθεί από τον Ολυμπιακό. Έναν σύλλογο στον οποίο πρόσφερε ενεργά για αρκετές δεκαετίες. Αρκετοί τοποθετούν την έναρξη της προσφοράς του Σωκράτη Κόκκαλη (κακά τα ψέματα, αυτός είναι η προσωποποίηση της «οικογένειας» στην προκειμένη περίπτωση) στο 1991, με την εμπλοκή του στο μπασκετικό τμήμα. Η παρουσία του όμως στα κοινά του συλλόγου με τον έναν τον ή τον άλλον τρόπο αριθμούσε ήδη σχεδόν δυο δεκαετίες.
Αλίμονο
Αλίμονο σε εκείνον που δεν αναγνωρίζει την τεράστια, μοναδική ενδεχομένως προσφορά του Σωκράτη Κόκκαλη στον μεγαλύτερο σύλλογο της χώρας. Αλίμονο σε εκείνον που τώρα πια, εκ των υστέρων, θυμήθηκε ότι ο Σωκράτης Κόκκαλης «έριξε τον Σαμαρά» ή ότι γιγαντώθηκε επιχειρηματικά μέσα από δημόσια έργα, όταν στον καιρό της παντοδυναμίας του δεν είχε να πει το παραμικρό.
Και δικαίως δεν έλεγε: αν ο Κόκκαλης, ο Βαρδινογιάννης, ο Σαββίδης (ή όποιος άλλος) κάνει δουλειές με το δημόσιο, τον οπαδό ποσώς τον απασχολεί. Θα πρέπει να τον απασχολεί μονάχα η νομιμότητα των κινήσεων και των επιλογών του. Ή αν άμεσα, έμμεσα ή ξώφαλτσα εμπλέκεται σε πολιτικές επιλογές που έχουν ως αποτέλεσμα την εθνική μειοδοσία. Καλή ώρα…
Από το 1991 μέχρι το 2010, ο Σωκράτης Κόκκαλης άφησε πίσω του μια παρακαταθήκη που πολύ δύσκολα θα την ξεπεράσει σε τελικές τιμές κάποιος διάδοχός του. Αμέτρητοι εγχώριοι τίτλοι κατακτήθηκαν επί των ημερών του σε όλα τα τμήματα, μεταξύ αυτών και οι πρώτοι ευρωπαϊκοί. Διότι υπό την επίβλεψή του δεν ήταν μονάχα το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο, αλλά και ολόκληρος ο Ερασιτέχνης.
Προσθέτοντας στα παραπάνω την παρακαταθήκη των εγκαταστάσεων σε Καραϊσκάκη και Ρέντη, καθώς και την έλευση κάποιων παγκόσμιων σταρ στην ομάδα, η προσφορά εκτοξεύεται σε απλησίαστα μεγέθη. Ίσως γι’ αυτό να μπήκε ο ίδιος στον πειρασμό να τη μικρύνει, να την κάνει πιο γήινη, πιο προσιτή. Ακόμα και να τη φέρει σιγά – σιγά κάτω από εκείνη άλλων προέδρων…
Μόνο ένας
Από την ηγεσία του Ολυμπιακού έχουν περάσει τεράστιες προσωπικότητες, έχουν όμως περάσει και κάποια «μπουμπούκια». Άλλοι πρόσφεραν πολλά με την παρουσία τους, άλλοι λιγότερα. Μέχρι και τα «μπουμπούκια» προσέφεραν υπηρεσίες, έστω με το να εξαφανιστούν και να μην εμπλακούν ποτέ ξανά με τον σύλλογο. Κανείς ωστόσο δε βρέθηκε «απέναντι» από τον σύλλογο με τον τρόπο που το κάνει ο Σωκράτης Κόκκαλης και το περιβάλλον του.
Δε χρειάζεται να πω τι και πως, δεν έχω πια τον φόβο να με λογοκρίνει κανείς όπως συνέβη με το τελευταίο κείμενο που έγραψα ποτέ για το ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ. Εκείνο που δήθεν θα μπορούσε να προκαλέσει «νομικά ζητήματα» όπως είχε γράψει τότε ο εμπνευστής της αήθους ολοσέλιδης επίθεσης σε βάρος μου, αλλά που δημοσιεύτηκε όταν μεσολάβησε ένα εξώδικο και μια ανακοίνωση της ΠΑΕ Ολυμπιακός που αιφνιδίασε πρώτον απ’ όλους εμένα. Έστω και με τη μετά βδελυγμίας αποκήρυξη του περιεχομένου του από πλευράς της νέας διοίκησης της εφημερίδας…
Το ζύγι
Ήμουν πάντοτε της άποψης πως ο πρώην με τον νυν δεν θα πρέπει ποτέ να μπαίνουν στο ζύγι. Όπως δεν πρέπει ποτέ να συγκρίνεις τον εν ενεργεία με τον παλαίμαχο, ειδικά όταν οι εποχές έχουν αλλάξει. Ο βασικός λόγος είναι πως κατά κανόνα αδικείται ο νυν. Την ίδια αδικία που ενδεχομένως βίωσε ο Σωκράτης Κόκκαλης όταν – στις στραβές – τον συνέκριναν με τον Γουλανδρή (ή ακόμα και με τον Νταϊφά μέχρι να φτάσουμε προς τα τέλη του ’90), τη βιώνει ο Βαγγέλης Μαρινάκης επί σειρά ετών. Στην περίπτωσή του βέβαια, η αδικία είναι κατά τι μεγαλύτερη…
Συν τοις άλλοις, ο πρώην έχει πάντοτε το πλεονέκτημα των καλών στιγμών που τις θυμάσαι για πάντα, σε αντίθεση με τις κακές που είναι βυθισμένες στον παχύ πολτό που λέγεται λήθη. Τώρα που το σκέφτομαι, ο νυν μοιάζει με το σχολείο: όσο το ζεις, βλέπεις μονάχα τη ρουτίνα και τις υποχρεώσεις και δυσκολεύεσαι να εντοπίσεις (και να εκτιμήσεις) τα καλά του. Μόλις τελειώσει όμως και γίνεται «πρώην», θα ήθελες να έχει κρατήσει για πάντα…
Δεν υπήρξα ποτέ μου υποτελής σε κανέναν, πόσο μάλλον «υπάλληλος» όπως είχαν αρχίσει κάποιοι να λένε για μένα στον αείμνηστο Θόδωρο Νικολαΐδη από το 2015 και μετά, επηρεάζοντάς τον αρκετά είναι η αλήθεια. Τα μεγαλύτερα εγκώμια στον Σωκράτη Κόκκαλη τα αφιέρωσα από την επόμενη κιόλας μέρα που παρέδωσε τη σκυτάλη στον Βαγγέλη Μαρινάκη. Αντίστοιχα, ήμουν από εκείνους που δεν έκαναν ποτέ οικονομία στην κριτική προς τον Μαρινάκη, αν και όταν υπήρχε βάσιμος λόγος να γίνει τέτοια.
Μαλάκωσα αρκετά όταν ο Βαγγέλης βρέθηκε στο στόχαστρο μιας ολόκληρης κυβέρνησης, λόγω της ενασχόλησης – αλλά και της επιτυχίας του – με τον Ολυμπιακό. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Αν ο Μαρινάκης δεν είχε μπει στην ΠΑΕ το 2010, θα ακούγαμε γι’ αυτόν μονάχα όταν θα έκανε κάποια δωρεά προς τον σύλλογο. Και εννοείται πως θα αναγνωριζόταν ακόμα κι από αυτούς που τον κυνήγησαν και τον κυνηγούν λυσσαλέα, ως ένας επιφανής επιχειρηματίας όπως στην πραγματικότητα είναι.
Η «ευελιξία»
Είναι αυταπόδεικτο ότι ο Μαρινάκης δεν διαθέτει την «ευελιξία» του Σωκράτη Κόκκαλη στις σχέσεις του με την εκάστοτε κυβέρνηση. Με το ΠΑΣΟΚ του ΓΑΠ είχε προβλήματα, με τη ΝΔ του Σαμαρά επίσης, ενώ δε χρειάζεται να πούμε κάτι για το πανηγύρι που έχει στηθεί σε βάρος του από τη χειρότερη κυβέρνηση που γνώρισε ποτέ ο τόπος. Και δεν θεωρώ απίθανο να επαναληφθεί κάποια στιγμή η ιστορία μόλις η Νέα Δημοκρατία επιστρέψει. Βάσει στατιστικής, είναι το πλέον πιθανό σενάριο.
Γιατί δεν είναι το ίδιο «ευέλικτος»; Οι πιο χαζοχαρούμενοι ίσως έκαναν φτηνό χιούμορ με τη σωματοδομή του. Στην πραγματικότητα όμως, ο λόγος είναι άλλος. Γιατί απλούστατα δε χρειάστηκε και δεν το είχε ανάγκη. Όταν η επιχειρηματική σου δραστηριότητα είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου δομημένη στο εξωτερικό και δεν προσβλέπεις σε πάρε – δώσε με το κράτος για οτιδήποτε, γιατί να δώσεις το δικαίωμα στον κάθε τυχάρπαστο πολιτικό αγύρτη να γίνει ισότιμος συνομιλητής σου; Πόσο μάλλον να του δώσεις το δικαίωμα να θεωρεί ότι σε «εξυπηρέτησε»…
Βέβαια, υπήρξαν περιστάσεις κατά τις οποίες ο Σωκράτης βρέθηκε στο κυβερνητικό – και όχι μόνο – στόχαστρο, αλλά αποδείχθηκε πως οι επιθέσεις είχαν περισσότερο τον σύλλογο ως στόχο παρά τον ίδιο. Από το λεπτό που αποχώρησε, ακόμη κι εκείνοι που ήθελαν να τον δουν στη φυλακή, ξεκίνησαν να φιλοτεχνούν την «αγιογραφία» του. Ο Πέτρος Κόκκαλης έδειξε να μην το θυμάται, αλλά τα ντοκουμέντα είναι αδιάσειστα…
Η προσφορά του Σωκράτη Κόκκαλη στον Ολυμπιακό είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να διαγραφεί ούτε από τον ίδιο. Να κηλιδωθεί και να μειωθεί – με αποκλειστικά δική του ευθύνη – σε κάποιες περιπτώσεις ναι, να διαγραφεί όχι. Κάθε φορά που ο Ολυμπιακός δεν παίρνει το πρωτάθλημα ή αποκλείεται από την Ευρώπη ή απλώς πουλάει έναν παίκτη, θα υπάρχουν πάντα εκείνοι που θα λένε «που ‘σαι ρε Κόκκαλη».
Άντε να τους εξηγήσεις ότι την ιστορία τη γράφουν οι παρόντες, άντε να τους δώσεις να καταλάβουν ότι πριν καν ανακοινωθεί η είσοδος της Ελλάδας στα μνημόνια, ο Κόκκαλης είχε ήδη πάρει την απόφαση να αποχωρήσει. Κάτι περίεργοι τύποι σαν τον Λαυρεντιάδη περιδιάβαιναν τα αποδυτήρια, κατέχοντας μάλιστα το 50% του Καραϊσκάκη που ακόμα αγνοείται η τύχη του.
Κυρίως, άντε να τους εξηγήσεις ότι κανένας νορμάλ άνθρωπος δεν θα έμπαινε από το ξεκίνημα κιόλας της κρίσης στον πειρασμό μιας τόσο μεγάλης επένδυσης, αν δεν ήταν φυτευτός ή δεν είχε επιχειρηματικά συμφέροντα που τυχόν ευθυγραμμίζονταν με την παρουσία του στον μεγαλύτερο ελληνικό σύλλογο. Πραγματικά, κανένας νορμάλ άνθρωπος δεν μπήκε το καλοκαίρι του 2010 στην ΠΑΕ. Μπήκε ένας τρελαμένος Ολυμπιακός με το όνομα Βαγγέλης Μαρινάκης.
Έκανε (και κάνει) λάθη, είχε αστοχίες, είχε κακές στιγμές. Όπως έκανε κάθε προκάτοχός του, όπως θα κάνει και κάθε διάδοχος. Αν όμως βάλουμε όλα τα αρνητικά του δίπλα στη «δίχως κέρδος κέρατα» προσφορά του, είναι σα να τοποθετείς ένα σπιτάκι playmobil πλάι στον πύργο της Petronas.
Σκεφτείτε λοιπόν, την έκταση του αδικήματος της ιεροσυλίας που διαπράττει κάποιος, όταν τον Μάρτιο του 2019 «ακυρώνει» τον άνθρωπο που παρέλαβε μια υπό διάλυση – αγωνιστικά και οικονομικά – ΠΑΕ χωρίς κανένα προσωπικό όφελος και που πασχίζει καθημερινά για το καλό της εν μέσω αδιανόητου πολέμου, για χάρη ενός πρώην ευεργέτη που εδώ και καιρό βρίσκεται «απέναντι»…
Το να αναπολεί κάποιος την εποχή Κόκκαλη είναι ανθρώπινο, ασχέτως αν και τότε το ένα του ξίνιζε και το άλλο του βρωμούσε. Επικίνδυνο γίνεται όταν αδυνατεί να αντιληφθεί τι έχει μεσολαβήσει στην Ελλάδα από το μνημονιακό 2010 μέχρι σήμερα, αλλά και που θα βρισκόταν ο Ολυμπιακός αν δεν εμφανιζόταν ο Μαρινάκης.
Και για να τελειώνει μια για πάντα το παραμύθι, αφού ήρθε η ώρα κάθε κατεργάρης να πάει στον πάγκο του. Από τη στιγμή που ο Κόκκαλης πήρε την απόφαση να αποχωρήσει από την ΠΑΕ (πολύ καιρό πριν το βολικό ντου με τον ΠΑΟΚ), το τελευταίο που τον ενδιέφερε ήταν σε τι χέρια θα καταλήξει ο Ολυμπιακός. Το ότι αυτά του Μαρινάκη αποδείχθηκαν στιβαρότατα (σε περίπτωση που το ξεχάσατε κιόλας, ο Ολυμπιακός πήρε επτά πρωταθλήματα στις πρώτες επτά σεζόν του Βαγγέλη) είναι μια άλλη ιστορία.
Ο «εκλεκτός» Λαυρεντιάδης
Μεταξύ μας, ο Σωκράτης δεν πίστευε ότι ο Μαρινάκης διέθετε την απαραίτητη επιφάνεια προκειμένου να καλυφθούν οι όποιες οικονομικές απαιτήσεις του deal. Αντιθέτως, ήταν βέβαιος πως ο ήδη κάτοχος του 50% της Καραϊσκάκης ΑΕ, Λαυρέντης Λαυρεντιάδης, θα του έδινε ουσιαστικά ό,τι ζητούσε. Θέλετε μήπως να συζητήσουμε τι θα γινόταν αν δεν μεσολαβούσε το επιθετικό πρέσινγκ του Μαρινάκη και τελικά κατέληγαν οι μετοχές της ΠΑΕ στον άνθρωπο που ούτε κι αυτός ξέρει πόσες δίκες εκκρεμούν σε βάρος του;
Κάθε οπαδός του Ολυμπιακού οφείλει να τιμά την προσφορά του Σωκράτη Κόκκαλη στον σύλλογο. Αυτή όμως σταμάτησε επίσημα το καλοκαίρι του 2010. Εννιά χρόνια αργότερα, υπάρχουν πλέον σαφέστατες ενδείξεις πως εκείνος που δεν την τιμά είναι ο ίδιος ο Σωκράτης. Και είναι αστείο να νομίζει κάποιος πως το «πρόβλημα» είναι μια υπογειοποίηση.
Το πρόβλημα είναι πως συμμάχησε με μια κυβέρνηση που έβαλε στο στόχαστρό της τον Ολυμπιακό, προκειμένου να ανακάμψει δυναμικά στον επιχειρηματικό τομέα. Θα είχε λοιπόν, μεγάλο ενδιαφέρον να μάθουμε πως προέκυψε αυτός ο γάμος, αλλά και γιατί επελέγη ένας άνθρωπος που όσο βρισκόταν στον Ολυμπιακό χαρακτηριζόταν «εθνικός προμηθευτής», «πράκτορας της Στάζι» κλπ. Σε αυτές τις υποθέσεις, κάτι δίνεις και κάτι παίρνεις. Τι παίρνει ο Κόκκαλης το μαθαίνουμε από τα οικονομικά ρεπορτάζ τους τελευταίους μήνες. Γιατί να μη μάθουμε και τι «έδωσε»;
ΥΓ. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Σωκράτης Κόκκαλης δεν ήταν Ολυμπιακός. Αν το κάνει, θα τον διαψεύσει η ιστορία. Όλοι όμως λίγο – πολύ αντιλαμβάνονται πως η ενεργή παρουσία του στα κοινά τ συνδύαζε το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Αυτή είναι και η θεμελιώδης διαφορά του με τον Μαρινάκη, ο οποίος μόνο ζημία έχει υποστεί από την παρουσία του στην ΠΑΕ…