Τρία χρόνια μετά την απόφασή της να άρει τις πύλες της Γερμανίας και να υποδεχθεί εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο πρόσφυγες και μετανάστες, η Ανγκελα Μέρκελ βιώνει αυτή την απόφασή της όχι απλά σαν ενδοκυβερνητική σύγκρουση, αλλά σαν μείζονα πολιτική κρίση.
Ο,τι δεν μπόρεσε να φτιάξει η Γερμανίδα καγκελάριος σ’ αυτά τα τρία χρόνια καλείται να τα φτιάξει μέσα σε τρεις μόνο μέρες. Αυτή είναι η διορία-τελεσίγραφο που της έδωσε ο κυβερνητικός εταίρος και υπουργός Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ, για να αλλάξει τις αποφάσεις της στο μεταναστευτικό.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί μετά την ανακοίνωση του Ζεεχόφερ τα ξημερώματα της Δευτέρας, ότι αν δεν υπάρξει κάποια αλλαγή μέσα στις επόμενες 72 ώρες, τότε θα εμμείνει στην απόφαση υποβολής της παραίτησής του, τόσο από τη θέση του υπουργού Εσωτερικών, όσο και από τη θέση του επικεφαλής του κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU).
Αυτό που ζητά ο Ζεεχόφερ είναι να επιβληθούν μονομερή μέτρα ελέγχου στα σύνορα της Γερμανίας, προκειμένου να μειωθούν οι αφίξεις μεταναστών στη χώρα, με την Μέρκελ να επιμένει ότι πρέπει να βρεθεί μια ευρωπαϊκή λύση για το θέμα. Ο Ζεεχόφερ θεωρεί πως τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής είναι ανεπαρκή και πως οι διμερείς συμφωνίες που έκλεισε η Μέρκελ δεν μπορούν να αποτελέσουν ισοδύναμα με αυτά που προτείνει ο ίδιος, δηλαδή άμεσες επαναπροωθήσεις των προσφύγων-μεταναστών στα σύνορα.
Ο επικεφαλής του CSU επιβεβαίωσε το τελεσίγραφο με δηλώσεις του, έξω από τα κεντρικά του κόμματος της Ανγκελα Μέρκελ (Χριστιανοδημοκράτες-CDU): «Ναι, θα παραιτηθώ και από τις δύο θέσεις και αυτό θα γίνει σε τρεις ημέρες».
Πλέον, όλοι έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στη νέα συνάντηση που θα έχουν σήμερα οι δύο κυβερνητικοί εταίροι «σε μια ελπίδα να φτάσουμε σε μια συμφωνία», όπως είπε ο Ζεεχόφερ.
«Θα μιλήσουμε σήμερα ξανά. Εχοντας στο νου το συμφέρον της χώρας και τη δυνατότητα του συνασπισμού μας να κυβερνά -που θέλουμε να τη διατηρήσουμε- θέλουμε να φτάσουμε σε μια συμφωνία στο βασικό ζήτημα του ελέγχου των συνόρων και μόνο», είπε ο επικεφαλής του CSU.
Οπως διευκρίνισε, ο νέος αυτός γύρος συνομιλιών ήταν μια «προσφορά» από τον ίδιο, προκειμένου να επιλυθεί το φλέγον αυτό ζήτημα, «αλλιώς όλα θα είχαν τελειώσει από σήμερα (σ.σ. την Κυριακή).
Εκτός από την Μέρκελ, τον Ζεεχόφερ θέλουν να μεταπείσουν και από το κόμμα του, όπως μετέδωσε το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Από την πλευρά της, η Γερμανίδα καγκελάριος έκανε λόγο για μια πολύ σοβαρή κατάσταση μιλώντας σε στελέχη του κόμματός της.
Το στίγμα της άποψης της πλευράς Μέρκελ για το προσφυγικό έδωσε η ΓΓ του CDU Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ, δηλώνοντας από το Βερολίνο ότι «το μονομερές κλείσιμο των συνόρων στα σύνορα θα έστελνε, κατά την άποψή μας, το λάθος μήνυμα στους Ευρωπαίους εταίρους μας».
Ποια είναι τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης
Η σύγκρουση ανάμεσα στον υπουργό Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ, πρόεδρο του συντηρητικού βαυαρικού κόμματος της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης (CSU), με τη Γερμανίδα καγκελάριο ξεκίνησε όταν εκείνος είδε το σχέδιο που ήθελε να παρουσιάσει, για την αυστηροποίηση της πολιτικής της χώρας ως προς το άσυλο να απορρίπτεται από την Μέρκελ.
Η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης εναντιώνεται σε ένα από τα πιο εμβληματικά μέτρα που εισηγήθηκε ο υπουργός της: την προβλεπόμενη επαναπροώθηση στα γερμανικά σύνορα των μεταναστών και των προσφύγων που έχουν καταγραφεί ήδη σε άλλη χώρα-μέλος της ΕΕ. Η κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού», που σχηματίστηκε έπειτα από πολλές δυσκολίες τον Μάρτιο, αποτελείται από το CSU, τη Χριστιανοδημοκρατική Ενωση (CDU) της καγκελαρίου και τους σοσιαλδημοκράτες (SPD).
Για ποιο λόγο αυτή η διαφωνία προκαλεί κυβερνητική κρίση
Ο υπουργός δεν εννοεί να υποχωρήσει. Εδωσε τελεσίγραφο στην καγκελάριο και απείλησε να επιβάλλει επαναπροωθήσεις στα σύνορα με υπουργικό διάταγμα στις αρχές Ιουλίου, εάν δεν λαμβάνονταν ισοδύναμα, πολύ περιοριστικά, μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Από την πλευρά της, η καγκελάριος αρνήθηκε να υποκύψει στην απαίτηση της επαναπροώθησης των μεταναστών και των προσφύγων, φοβούμενη ότι θα ακολουθούσε ντόμινο παρόμοιων κινήσεων σε όλη την Ευρώπη. Ο Βαυαρός υπουργός θεωρεί ανεπαρκή τα αποτελέσματα της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και απαιτεί να ληφθούν μέτρα σε εθνικό επίπεδο.
Η CSU χάνει ψήφους στη Βαυαρία από το ακροδεξιό AfD
Τα αίτια της πολιτικής κρίσης είναι πολύ πιο βαθιά. Το βαυαρικό κόμμα, που υποστηρίζεται από τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος της ίδιας της Μέρκελ, μοιάζει αποφασισμένο να ξεκαθαρίσει μια και καλή τους λογαριασμούς του με την καγκελάριο. Δεν έπαψε ποτέ να καταγγέλλει την απόφασή της να άρει τις πύλες το 2015 και να επιτρέψει να εισέλθουν στη χώρα εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο. Αλλά, πέραν των μεταναστών, είναι η ίδια η Μέρκελ που βρίσκεται στο στόχαστρό του. Η CSU κρίνει εδώ και πολύ καιρό ότι μετακίνησε υπερβολικά, τα 13 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία, τη συντηρητική παράταξη προς το κέντρο. Η γερμανική αριστερά από την άλλη καταγγέλλει ένα «πραξικόπημα της δεξιάς» στη Γερμανία. Πολλά γερμανικά ΜΜΕ ταυτόχρονα διακρίνουν στην επίθεση αυτή την έλευση του «Τραμπισμού» στη χώρα. Η CSU, η οποία τάσσεται υπέρ του δόγματος «πρώτα η Γερμανία», σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, εξεγείρεται επίσης, εξαιτίας του ότι πλησιάζουν οι κρατιδιακές εκλογές στη Βαυαρία τον Οκτώβριο, όταν σύμφωνα με δημοσκοπήσεις ενδέχεται να απωλέσει την απόλυτη πλειοψηφία της, εξαιτίας της ανόδου της αντιμεταναστευτικής άκρας δεξιάς, του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Τα σενάρια της επόμενης μέρας
Αν δεν εξευρεθεί συμβιβασμός την τελευταία στιγμή, το βαυαρικό κόμμα δεν θα έχει πλέον άλλες επιλογές παρά, είτε να αποχωρήσει από την κυβέρνηση, είτε να περάσει στην επίθεση. Ο υπουργός Εσωτερικών θα μπορούσε να επιβάλλει τις επαναπροωθήσεις στα σύνορα, με μονομερή του απόφαση. Αλλά η καγκελάριος στην περίπτωση αυτή θα καθαιρούσε τον υπουργό της, πράγμα που θα πυροδοτούσε την αποχώρηση της CSU από τον συνασπισμό και το τέλος της κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού», καθώς θα έχανε την πλειοψηφία των εδρών στην Bundestag, την ομοσπονδιακή κάτω Βουλή. Αυτό θα σήμαινε την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Εκτός εάν η καγκελάριος κατάφερνε να παραμείνει στην εξουσία για κάποιο καιρό, επικεφαλής μιας κυβέρνησης μειοψηφίας με συμμάχους μόνο τους σοσιαλδημοκράτες, ή επικεφαλής μιας πιο ευρείας κυβέρνησης με τη συμμετοχή των Πρασίνων.