Έντονη είναι η δυσφορία του Φαναρίου για το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν το ενημέρωσε για τη συμφωνία του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, για τις σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας. O Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κάλεσε τη γενική πρόξενο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, Γεωργία Σουλτανοπούλου για να ζητήσει εξηγήσεις, αλλά και για να ενημερωθεί για τη συμφωνία.
Από την πρώτη στιγμή, με ανεπίσημο τρόπο, εκφράστηκε η δυσφορία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως για την «αυτονόμηση» του Αρχιεπισκόπου ο οποίος, όπως υποστηρίζουν στο Φανάρι, εν κρυπτώ και χωρίς να ενημερώσει ουδέποτε τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, προχώρησε σε διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση κι ανακοίνωσε από το Μαξίμου μια συμφωνία που όμως, αγγίζει και το Πατριαρχείο.
Αλλωστε, οι μητροπολίτες και οι ιερείς στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα, πληρώνονται μεν από το ελληνικό κράτος, ανήκουν, ωστόσο στο Φανάρι. Επίσης, με κανένα τρόπο δεν μπορεί η Εκκλησίας της Ελλάδος να υποχρεώσει τις αυτοκέφαλες Εκκλησίες να παραχωρήσουν στο Ταμείο Αξιοποίησης την περιουσία τους.
Συνάντηση και ενημέρωση
Η έντονη δυσφορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου έγινε ακόμη πιο φανερή μετά τη διαρροή πληροφοριών ότι την Παρασκευή συναντήθηκε στο Φανάρι ο κ. Βαρθολομαίος με την Γενική Πρόξενο της Ελλάδας στην Πόλη, Γεωργία Σουλτανοπούλου.
Από καμιά πλευρά δεν υπήρξε διαρροή των θεμάτων που συζητήθηκαν, ωστόσο η συγκυρία της συνάντησης, με πρωτοβουλία του Φαναρίου, δείχνει ότι το περιεχόμενο της συζήτησης αφορούσε σίγουρα τις εξελίξεις μετά τη συμφωνία της Εκκλησίας με την ελληνική κυβέρνηση. Και δεν αποκλείεται να υπάρξουν εξελίξεις επί του θέματος, καθώς η Γενική Πρόξενος θα έχει ενημερώσει την κυβέρνηση και θα έχει λάβει οδηγίες.
Συνεδριάζει εκτάκτως το Σάββατο η Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης
Προς επίρρωση της κρίσης που σοβεί στις σχέσεις Φαναρίου – Αθήνας είναι και η πληροφορία ότι αύριο, Σάββατο, συνεδριάζει εκτάκτως η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης. Η συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στις 12.30 το μεσημέρι και στο μικροσκόπιο θα μπουν οι λεπτομέρειες της διμερούς συμφωνίας Τσίπρα-Ιερώνυμου, με στόχο να διαμορφωθεί η στάση που θα τηρήσει η Εκκλησία της Κρήτης. Κι εκεί πάντως επικρατεί προβληματισμός για τις μυστικές διαβουλεύσεις και την έλλειψη ενημέρωσης από την πλευρά της Αρχιεπισκοπής.
Καλά γνωρίζοντες τα εκκλησιαστικά τονίζουν ότι η κατάσταση είναι οριακή και αν φτάσει στα άκρα δεν αποκλείεται ένα «σχίσμα» με το Πατριαρχείο, γεγονός όμως που θα πυροδοτήσει εκρηκτικές καταστάσεις και στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη οι σχέσεις Βαρθολομαίου-Ιερώνυμου είναι στο ναδίρ εδώ και πολύ καιρό.
Επισπεύδεται η σύγκληση της Ιεραρχίας: Συνεδρίαση και στην Αθήνα
Πάντως, την ερχόμενη Παρασκευή 16 του μηνός συνέρχεται εκτάκτως η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, προκειμένου να ενημερωθεί από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο για την συμφωνία που ανακοίνωσε με τον Πρωθυπουργό σχετικά με την μισθοδοσία του Κλήρου και την εκκλησιαστική περιουσία.
Παρά το γεγονός πως ο Αρχιεπίσκοπος είχε αφήσει να εννοηθεί πως η συνεδρίαση αυτή θα γινόταν προς τα τέλη Νοεμβρίου ή στις αρχές Δεκεμβρίου, οι καταιγιστικές εξελίξεις και οι αλυσιδωτές αντιδράσεις φαίνεται πως οδήγησαν στην απόφαση της επίσπευσης της σύγκλησης του ανώτατου οργάνου της Εκκλησίας της Ελλάδος, κάτι το οποίο άλλωστε ζητούν επιτακτικά τις τελευταίες ημέρες οι μητροπολίτες δημόσια.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου: «Κατά την διάρκειά της Ιεραρχίας ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος θα πραγματοποιήσει Εισήγηση με θέμα: «Ενημέρωσις περί προτάσεως υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως επί του θέματος της Εκκλησιαστικής Περιουσίας». Μετά από την Εισήγηση θα ακολουθήσει συζήτηση επ’ αυτής».
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί Μητροπολίτες ζήτησαν τη σύγκληση της Ιεραρχίας, καθώς αρχικά είχε διαφανεί ότι η συνεδρίασή της θα οριστεί πριν από τις γιορτές ενώ αυτοί επιθυμούν αν ενημερωθούν σύντομα για την πρόταση συμφωνίας με τον πρωθυπουργό.
Μητροπολίτης Ανθιμος: Εκτέθηκε ο Αρχιεπίσκοπος
Για το θέμα, άλλωστε, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιμος επεσήμανε «Κόστισε πάρα πολύ στον Μακαριότατο αυτή η κίνηση. Λυπάμαι που εκτέθηκε και αποδοκιμάζεται ο Αρχιεπίσκοπος, για μια συναλλαγή την οποία επιχείρησε με τον κ. Πρωθυπουργό.
«Εγώ λυπούμαι γι’ αυτό γιατί ανήκουμε στην ίδια γενιά και δεν θέλουμε ένας αρχιεπίσκοπος -και για το αξίωμά του και για τα όσα έχει προσφέρει στην Εκκλησία- σε μια στιγμή να εκτίθεται και να αποδοκιμάζεται για μια συναλλαγή, την οποία επιχείρησε να κάνει μαζί με τον κ. πρωθυπουργό. Αυτό δεν είναι ωραίο πράγμα, γιατί όλοι οι πολίτες -άνδρες, γυναίκες, αλλά ιδιαίτερα εκείνοι που ασκούν μεγάλα και βαριά λειτουργήματα- δεν πρέπει ποτέ να πέφτουν στη συνείδηση των πολιτών, διότι αυτό κάνει ζημιά στην ίδια την κοινωνία μας».
Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η συμφωνία Τσίπρα-Ιερώνυμου να μείνει στα χαρτιά αν ο εκκλησιαστικός πόλεμος λάβει διαστάσεις απρόβλεπτες.
Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες η πλειονότητα των μελών της Συνόδου τάσσεται υπέρ της πρότασης συμφωνίας.